Εποχή αναγέννησης της αττικής φύσης

Μερέντα 18/10/2009

Από τον Σεπτέμβριο, που τελειώνει το ξηρορθερμικό καλοκαίρι μας, αρχίζει σταδιακά στο μεγαλύτερο τμήμα της Ελλάδας που έχει μεσογειακό κλίμα η αναγέννηση της φύσης, με την άνθιση πολλών γεώφυτων. Τω φυτών, δηλαδή, που διατηρούν τα θρεπτικά τους στοιχεία κάτω από το χώμα σε μορφή βολβών, όπως οι κρόκοι, ή κονδύλων όπως τα κυκλάμινα. Η άνθιση των γεώφυτων παίρνει εκρηκτική μορφή, μετά τις πρώτες βροχές., ενώ αρχίζουν να πετάνε φύλλα κι εκατοντάδες άλλα φυτά. Φέτος που ο Σεπτέμβρης και ο Οκτώβριος έριξαν καλά νερά όλα τα βουνά της Αττικής έχουν γεμίσει με πράσινο και χρώματα.

Αυτές τις μέρες ανθίζουν παντού οι κρόκοι οι εσχαρωτοί (crocus cancellatus υποείδος mazzaricus), όπως αυτοί της επάνω φωτογραφίας από την Μερέντα, ένα χαμηλό βουνό πάνω από το Μαρκόπουλο Μεσογείων. Χιλιάδες είναι και τα κολχικά, όπως αυτό το μπουκέτο της φωτογραφίας κάτω από τον Υμηττό. Σε λίγο καιρό που θα μικρύνει η μέρα, θα λιγοστέψει το φως και θα πέσει κι άλλο η θερμοκρασία θα εμφανιστούν άλλα είδη κρόκων, νάρκισσοι κι άλλα αγριολούλουδα.

Υμηττός 23/10/2009

Spiranthes spiralis

Λαύριο 18/10/2009 Lavrion

Το Σπειρανθές το σπειροειδές (Spiranthes spiralis (L) Chevallier, 1827) είναι μια μικροσκοπική ορχιδέα με ευρεία εξάπλωση σε Ευρώπη, Ασία και Βόρεια Αφρική. Η μοναδική που ανθίζει το φθινόπωρο. Πρώτη επιστημονική περιγραφή το 1753 από το Στρασβούργο της Γαλλίας.
Λεπτό φυτό, με ύψος 6 - 30 εκατοστά. Βλαστός χνουδωτός. Τα φύλλα είναι μαραμένα κατά την άνθιση.
Βιότοπος: θαμνώνες, φρύγανα, λιβάδια, ακαλλιέργητα χωράφια, διάκενα πευκοδασών σε υψόμετρα μέχρι 1.400 μέτρα.
Άνθη: μικρά, λευκά σε σπειροειδή ταξιανθία με 6-30 άνθη.
Άνθιση: τέλη Αυγούστου - Οκτώβριος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πεντέλη, Υμηττός, Λαυρεωτική, Σχινιάς, Σαλαμίνα...
Ετυμολογία:
Spiranthes > spira (latin) > σπείρα + άνθος = Σπειρανθές.
spiralis > spira (latin) > σπείρα.

Ornithogalum arabicum

Δήλεσι  30/04/3008

Το Ornithogalum arabicum L. 1753, είναι μεσογειακό φυτό με αβέβαιη φυσική κατανομή και με εξάπλωση στην νησιωτική Ελλάδα. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις πρόκειται είτε για φυτά που έχουν φυτευτεί είτε για φυτά που έχουν δραπετεύσει από καλλιέργεια.
Λαϊκά ονόματα: μαυρομάτα, μαυρομύτα.
Βιότοπος: άκρες περιβολιών, αμπελιών και χωραφιών, ακαλλιέργητα χωράφια, ενίοτε σε ελαιώνες, κοντά σε χωριά και οικισμούς.
Γεώφυτο  με μεγάλο βολβό και όρθιο ανθεκτικό βλαστό.
Φύλλα 5-8, γραμμικά-λογχοειδή, πράσινα, χωρίς λευκή γραμμή στο μέσον.
Άνθη 10-25, λευκά, σε πυκνή ταξιανθία
Ανθίζει Απρίλιο - Μάιο.

Ετυμολογία:
Ornithogalum > Όρνις (πτηνό,  όρνιθα, κόττα) + γάλα. Αναφέρεται στην φράση «και του πουλιού το γάλα», λόγω του λευκού χρώματος των τεπάλων του.
arabicus, a, um > Arabia = αραβικό.

Pyracantha coccinea πυράκανθος

Τουρκοβούνια 11/11/2007 Γαλάτσι (Βέικος)

Ο πυράκανθος οφείλει τ' όνομά του (Pyracantha coccinea) στους κόκκινους καρπούς του και τους αγκαθωτούς βλαστούς του. Ανήκει στην ίδια οικογένεια (ROSACEAE) με τις τριανταφυλλιές, κι όπως αυτές, έχει αγκάθια στην άγρια μορφή του και όμοιους καρπούς που όμως είναι πιο ζουμεροί. Οι καρποί του διατηρούνται όλο τον χειμώνα κι αποτελούν πηγή τροφής για τα πουλιά (ιδιαίτερα τα κοτσύφια) σε μια εποχή που η τροφή δεν είναι άφθονη. Ο πυράκανθος είναι φυτό της ΝΑ Μεσογείου και της Δ. Ασίας. Υπάρχει αυτοφυής σε πολλά βουνά μας. Καλλιεργείται ως καλλωπιστικό, για την γενική εικόνα που δίνουν οι πολυάριθμοι καρποί του. Χρησημοποιείται και σε φράχτες.