ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚ

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2007

Cyclamen graecum subsp. graecum

Γαλάτσι, 13/10/2007

Το Κυκλάμινο το ελληνικό (Cyclamen graecum Link. 1834 subsp. graecum) είναι κονδυλώδες φυτό Ελλάδας, Μικράς Ασίας και Κύπρου.
Έχει ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα με εξαίρεση την Πίνδο
Κόνδυλος σφαιρικός με χοντρό και άγριο φλοιό. Ρίζες χοντρές, σαρκώδεις.
Τα φύλλα βγαίνουν προς το τέλος της ανθοφορίας. Είναι μεγάλα, καρδιοειδή, με την κάτω επιφάνειά τους πορφυρή και την επάνω σκουροπράσινη με ανταύγειες ανοιχτοπράσινες ή ασημί και διάφορα σχέδια.
Άνθη ρόδινα σε διάφορες αποχρώσες και στην βάση τους πορφυρά, πολλά, σε μακρύ ποδίσκο, δίχως φύλλα. Τα άνθη γέρνουν προς τα κάτω, ενώ τα πέντε πέταλα (λοβοί της στεφάνης) στρέφονται προς τα πίσω και πάνω. Στην βάση κάθε πέταλου υπάρχουν «ωτιόμορφα εξαρτήματα» (αυτάκια).
Ανθίζει από τον Σεπτέμβριο σε βραχώδεις και πετρώδεις περιοχές, φρυγανότοπους, θαμνώνες, συνήθως σε ηλιόλουστες θέσεις.

*** Στην Ρόδο φύεται το υποείδος anatolicum και στην Κρήτη (νομός Χανίων) το υποείδος candicum, ενδημικά και τα δύο.

Ετυμολογία
Cyclamen > κυκλάμινος > κύκλος - από τους τέλειους κύκλους που κάνουν οι καρποφόροι βλαστοί καιη στεφάνη.
graecum > Graecia (το όνομα της Ελλάδας στα λατινικά) > Γραικός.

Περισσός, 25/10/2007

Τουρκοβούνια (κορυφή), 25/10/2007 Φιλοθέη
.

Dittrichia viscosa

(Τουρκοβούνια), 13/10/2007 Περισσός


Η Ντιτριχία η ιξώδης [Dittrichia viscósa (L.) Greuter 1973] είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Κοινά ονόματα: Κόνυζα, Ακονυζία, Κόνυζο, Νεροκόνυζο, Νεροκολλησιά, Ψυλλήθρα, Ψυλλίστρα.
Πολυετές φυτό με βλαστό όρθιο, κολλώδη (ιξώδη), με βαριά μυρωδιά, ύψους 40-100 εκ.
Βιότοπος: άκρες δρόμων, χαντάκια, αγροτικά ενδιαιτήματα.
Έχει φύλλα επιμήκη, λογχοειδή,
ημιπερίβλαστα, κολλώδη.
Ταξιανθία με πολλά κεφάλια σε μακρείς ποδίσκους. Ανθίδια κίτρινα, τα περιφερειακά γλωσσοειδή, οδοντωτά στην κορυφή.
Άνθιση φθινοπωρινή.


Θεωρείται φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό φυτό. Το υπέργειο τμήμα του θεωρείται από την λαϊκή ιατρική εντομοκτόνο, μαλακτικό, διουρητικό, αποχρεμπτικό και εμμηναγωγό. Επίσης, φυτό βαφικό που δίνει ωραίες πράσινες αποχρώσεις.
Ετυμολογία:
Dittrichia > γένος αφιερωμένο στον Γερμανό βοτανικό  Manfred Dittrich (1934-), ειδικός στα Asteraceae, διευθυντή του Βοτανικού Κήπου του Βερολίνου.
viscósus, a, um > víscum ιξός = ιξώδης.




Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2007

Heliotropium hirsutissimum

Τουρκοβούνια, 25/10/2007 Περισσός

Τα Ηλιοτρόπια είναι κοινά φυτά σε ελαιώνες, ακαλλιέργητους αγρούς και άκρες δρόμων. Το όνομά τους προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ήλιος+τρέπω (αλλάζω κατεύθυνση), επειδή πιστεύεται ότι τα άνθη τους στρέφονται συνεχώς προς τον ήλιο. Σχετικά υπάρχει κι ένας αρχαίος μύθος, ο οποίος αναφέρει ότι οι δύο κόρες του βασιλιά της Βαβυλώνας Όρχανου, η Λευκοθέα και η Κλυτία, ερωτεύτηκαν παράφορα τον Ήλιο. Ο Ήλιος προτίμησε την Λευκοθέα αλλά όταν και η Κλυτία ομολόγησε τον έρωτά της στον πατέρα της αυτός την έθαψε ζωντανή. Η Κλυτία, με το κεφάλι πάνω από το χώμα, έστρεψε το κεφάλι της προς τον ήλιο ζητώντας συγγνώμη για τον έρωτα της. Οι παρακαλήσεις της δεν εισακούστηκαν και οι θεοί την μεταμόρφωσαν στο λουλούδι Ηλιοτρόπιον, που τα άνθη του στρέφονται διαρκώς προς τον ήλιο.

Λαϊκές ονομασίες των φυτών είναι λιοστρόφι, λιοτρόπι, λιόδρομος. Στην Κύπρο ονομάζεται βρωμόχορτο και μελισσόχορτο. Στην Θήρα βότανο. Στην Ελλάδα ευδοκιμούν 6 είδη που θεωρούνται όλα μελισσοτροφικά.

Είναι φυτά τριχωτά, μονοετής, διακλαδισμένα, μέχρι 40 εκ. Φύλλα γκριζοπράσινα, ωοειδή ή ελλειπτικά μέχρι 5,5 εκ. Ανθη λευκά με πέντε πέταλα που ανθίζουν από την βάση της ταξιανθίας και δεν έχουν άρωμα. Ανθίζει από Απρίλιο μέχρι Οκτώβριο.


Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2007

Φθινοπωρινή βόλτα στα Τουρκοβούνια αριθμ. 2

Αυτή η δεύτερη φθινοπωρινή βόλτα στην βορειανατολική απόληξη των Τουρκοβουνίων (25/10/1007) είχε στόχο να φωτογραφίσει κίτρινα κρινάκια (Sternbergia lutea). Είχε προηγηθεί η πρώτη βόλτα (12/10/2007) για να δούμε σε τι κατάσταση βρισκόταν η περιοχή μετά από ανομβρία 120 ημερών και την πρώτη βροχή. Από τότε είχαμε κι άλλες πολλές και καλές βροχές. Για να δούμε τι άλλαξε...

Αρχίζοντας από τα χαμηλά (μια περιοχή που είναι γεμάτη μπάζα) και δίπλα στο "ολυμπιακό παλάτι του πινγκ πονγκ" βλέπουμε ότι τα ξερά χόρτα συνεχίζουν να κυριαρχούν, με εξαίρεση τις ανθισμένες κόνιζες.

Τα ραδίκια (κιχώριον το αντίδι) συνεχίζουν πάντως να ανθοφορούν και προετοιμάζονται για την πλούσια χειμωνιάτικη βλάστησή τους.

Το χώμα είναι ακόμα υγρό από τις βροχές αλλά τα μυρμήγκια συνεχίζουν να εργάζονται, δίνοντας ζωή στο μπαζωμένο χώμα.

Μια πεταλούδα τρυγάει τα άνθη της κόνιζας.

Αυτό το περίεργο, αν και κοινό, φυτό λέγεται Ηλιοτρόπιο το ευρωπαίο (Heliotropium europaeum), κοινώς λιοστρόφι, λιοτρόπι ή λιόδρομος.

Εδώ μια λεπτομέρεια από την ανθοφορία του ηλιοτρόπιου.

Τα σαλιγκάρια βγήκανε μετά τις βροχές αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα νεκροταφείο σαλιγκαριών...
Πάνω από το "νεκροταφείο σαλιγκαριών" κάνει βόλτες μία καρακάξα. Υπάρχουν κι άλλες που φαίνεται ότι βρήκαν τροφή από την "έξοδο" των σαλιγκαριών"...


Κοντά στην άσφαλτο και ένα γυμνάσιο του δήμου Νέας Ιωνίας, τα κυκλάμινα συνεχίζουν να δίνουν πλούσια ανθοφορία.

Τα άγρια ραδίκια του γένους taraxatum αρχίζουν να εμφανίζονται.

Οι γαιοσκώληκες κάνουν κι αυτοί αισθητή την παρουσία τους, μετά τις βροχές...

Πάνω στην λεωφόρο Βεΐκου η βυζαντινή Ομορφοκκλησιά. Από εδώ αρχίζει το Άλσος Βεΐκου του δήμου Γαλατσίου και η τελευταία κορυφή των Τουρκοβουνίων. Περνάμε απέναντι από την λεωφόρο...

Οι μολόχες αρχίσουν να βλασταίνουν. Θα ανθοφορήσουν την άνοιξη...

Στο παλιό δασάκι του Αγίου Λαυρεντίου ο κορμός ενός πεύκου μας δείχνει τι ταλαιπωρία έχει περάσει...

Αμέσως μετά το δασάκι το χώμα έχει γεμίσει με ανθάκια ελάχιστων εκατοστών. Μπορούμε να τα δούμε καλύτερα;

Αυτή την εικόνα έχει ο μικρόκοσμος ενός φυτού (που λέγεται "Σκίλλα η φθινοπωρινή" -Scilla autumnalis) το άνθος του οποίου είναι 1 εκατοστό. Αλλά οι μέλισσες...

... αλλά οι μέλισσες τρυγάνε κανονικά...

Τα taraxatum ξεπροβάλουν κι εδώ μέσα από το σκληρό αλλά υγρό πλέον χώμα.

Ανεβαίνοντας προς την κορφή, συναντούμε πολλές καρπισμένες αγριοντοματιές, ένα πολύ ανθεκτικό ζιζάνιο.

Κι ένα μοναχικό σαλιγκάρι, κολλημένο σ΄ένα ξερόκλαδο.

Ένας θάμνος με πρασινοκόκκινη εμφάνιση. Κι αυτός προς αναγνώριση.

Ένα κοτσύφι επιθεωρεί την περιοχή, πάνω σε μια μπετονόβεργα...

Ο μικρόκοσμος μιας πικραγγουριάς, γεμάτης χυμούς από τις πρόσφατες βροχές.

Κι πεταλούδες συνεχίζουν να τρυγάνε τις κόνιζες...

Βρισκόμαστε κάτω από την κορφή, στο σημείο που ήταν ένα νταμάρι. Ένα ζευγάρι περιστέρια μας παρακολουθεί...

Το παλιό νταμάρι είναι γεμάτο μπάζα αλλά και γκράφιτι...

Κάτω από το νταμάρι, ακριβώς πάνω στην κορυφή, αντικρύζουμε το πρώτο κίτρινο κρινάκι.

Ανεβαίνοντας στην κορυφή αυτό είναι το θέαμα ανάμεσα στους βράχους και τις πέτρες...

Η άγρια ζωή ξεπηδάει μέσα από τα βράχια.

Το κίτρινο κρινάκι (Sternbergia lutea), μαζί με τα κολχικά και τους κρόκους, σημαδοτούν την πραγματική έναρξη το φθινόπωρου.

Κίτρινα κρινάκια πάνω στους βράχους των Τουρκοβουνίων, με φόντο το τσιμεντένιο δάσος της Αθήνας...

Και τα κυκλάμινα επιμένουν να ανθίζουν μέχρι την κορυφή...

Να κι ο καρπός ενός πουρναριού...

Να και το πουρνάρι, στην κορφή των Τουρκοβουνίων, με φόντο την Καλογρέζα και το Νέο Ηράκλειο...

Κατεβαίνοντας από την κορυφή, αντικρίζουμε από ψηλά το Άλσος Βεΐκου και διαπιστώνουμε πόσο άσχετοι είναι οι υπεύθυνοι του δήμου Γαλατσίου, με το γκαζόν που έχουν φυτέψει ενώ στο γήπεδο έχουν βάλει πλαστικό τάπητα. Όμως ακριβώς δίπλα στα δημοτικά "έργα", η άγρια ζωή και το φυσικό περιβάλλον επιμένουν και αντιστέκονται στο κιτς και την ασχετοσύνη, όπως αυτή η...

...όπως αυτή χελώνα που κάνει τις βόλτες της 50 μέτρα από το Άλσος Βεΐκου με το γκαζόν και τον πλαστικό του τάπητα...

Η χελώνα μας παρακολουθεί προσεκτικά...

... και αποφασίζει να φύγει και να κρυφτεί. Λίγο πιο κάτω όμως υπάρχει ένα δράμα...

Πιο κάτω βρίσκουμε δυο νεκρά χελωνάκια. Είχαν μπερδευτεί στο συρματόπλεγμα της περίφραξης του Άλσους Βεΐκου...

Αυτά τα κυκλάμινα ανθίζουν δίπλα στην περίφραξη του Άλσους. Μέσα στο Άλσος είναι μόνο το γκαζόν...
Έχουν το ενδιαφέρον τους και οι ακρίδες. που εκμεταλλεύονται τον ακόμα ζεστό καιρό..

Οι φθινοπωρινές "σκίλλες" είναι παντού αυτές τις μέρες...

Εκεί που τελειώνει το συρματόπλεγμα (και το γκαζόν) του Άλσους Βεΐκου, συνεχίζει να αναπτύσσεται το φυσικό περιβάλλον. Στην φωτογραφία πάνω φαίνεται ένα θυμάρι που, έχοντας ακόμα χυμούς, εκμεταλεύτηκε τις βροχές και έβγαλε τα τελευταία άνθη του (φωτογραφία κάτω).

Οι εξορμήσεις συνεχίζονται :-)
.