ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚ

Τρίτη 28 Ιουνίου 2011

Nigella damascena

Πάρνηθα 03/06/2011 Μακρυχώραφο

Η Nigella damascena, L. 1753, είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Αυτή η πόα με το περίεργο άνθος έχει λεπτό, όρθιο, γωνιώδη βλαστό και φύλλα πολυσχιδή με νηματοειδείς λοβούς. Τα βράκτια του άνθους είναι παρόμοια με τα φύλλα, κάτι που χαρακτηρίζει το φυτό.
Βιότοπος: Σε αγρούς, φρύγανα, ελαιώνες, ανοιχτά λιβάδια, άκρες δρόμων, σε υψόμετρα 0-900 (-1400) μ.
Το άνθος έχει 5 κυανόλευκα σέπαλα, πολλούς στήμονες και ωοθήκη που αποτελείται από επί μέρους θύλακες με χαρακτηριστικά κυρτά ράμφη, που στην ωρίμανση δίνουν μια πολύ διογκωμένη κάψα.
Άνθιση Απρίλιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Nigella > υποκοριστικό του niger (μαύρος) = μαυριδερή, αναφέρεται στο χρώμα των σπερμάτων.
damascena > Damasco, Δαμασκός (πρωτεύουσα της Συρίας) = δαμασκηνή.

Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011

Paronychia capitata

Πεντέλη 18/05/2011

Η Παρωνυχία η κεφαλωτή [Paronychia capitata (L.) Lam. 1778] είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση στην χώεας μας σε Στερεά Ελλάδα,Πελοπόννησο και Κυκλάδες.
Πολυετές, ποώδες, θυσσανωτό φυτό. Βλαστοί έρποντες, που σχηματίζουν μια συμπαγή μάζα.
Βιότοπος: ξηρά λιβάδια, φρύγανα, πετρώδεις θέσεις.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Paronychia > > παρά + όνυξ (όνυχος) - από την ημιδιαφανή εικόνα των βρακτίων που μοιάζουν με νύχι = Παρωνυχία.
capitatus,-a, -um > cáput, cápitis, κεφαλή = κεφαλωτή.


Τρίτη 14 Ιουνίου 2011

Salvia ringens

Πάρνηθα 29/05/2011

Η Salvia ringens, Sm. 1806, είναι βαλκανικό φυτό, με εξάπλωση στην Βόρεια Πίνδο, Δυτική Μακεδονία, Εύβοια, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο.
Βιότοπος: μακία βλάστηση, διάκενα δασών, ρεματιές, σε υψόμετρα 300-900 (-1900) μ.
Περιγράφτηκε με φυτά που συλλέχτηκαν στον Παρνασσό.
Πολυετές φυτό με ελαφρώς ξυλώδη βάση και λίγους βλαστούς ύψους έως 1 μέτρο. Βασικά φύλλα με λοβούς και λεπτούς μίσχους.
Στεφάνη έως 40 εκ. με καμπύλο σωλήνα και πτύχωση στο άνω χείλος. Άνθη μεγάλα, μπλε ή βιολέ και κάλυκα, 12 χιλ, ελαφρώς καμπυλωτό και αδενωδώς τριχωτό.
Ανθίζει Μάιο - Ιούλιο.

Ετυμολογία:
Salvia > > sálvo θεραπεύω, διασώζω - όνομα που χρησιμοποιεί ο Πλίνιος γαι το φασκομηλο Salvia officinalis για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
ringens > ríngor θυμώνω ==> αναφορά στο άνοιγμα του χείλους που, με την ευρεία έννοια, δείχνει θυμωμένο.


Σάββατο 11 Ιουνίου 2011

Centaurium pulchellum

Σχινιάς 05/06/2011

Το Κενταύριο το ωραίο (Centaurium pulchellum (Swartz) Druce 1898) είναι φυτό της Ευρώπης και της ΝΔ Ασίας, με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: ενδιαιτήματα γλυκού νερού, εποχιακά λιμνία,λιβάδια, ελαιώνες, διάκενα δασών, σε υψόμετρα 0-400 (-1000) μ.
Ετήσιο ή διετές, μικρό φυτό.
Βλαστός αδύνατος, διακλαδισμένος από την βάση, χωρίς ρόδακα.
Φύλλα ωοειδή, επιφυή, αντίθετα.
Άνθη ρόδινα σε αραιές ταξιανθίες.
Ανθίζει από τα μέσα Απριλίου μέχρι τις αρχές Ιουλίου.

Ετυμολογία:
Centaurium > κενταύριον (όνομα φυτού που αναφέρουν Ιπποκράτης, Θεόφραστός και Διοσκουρίδης).
pulchellum > > pulcher, όμορφο, ωραίο.

«κενταύρειον τὸ λεπτὸν ἢ μικρόν, ὅ τινες λιμνήσιον καλοῦσιν, ἐπειδὴ ἐνίκμους φιλεῖ τόπους. ἡ πόα ὑπερικῷ καὶ ὀριγάνῳ παραπλήσιος, καυλὸν ἔχουσα ὑπὲρ σπιθαμήν, γεγωνιωμένον· ἄνθη ἐν τῷ φοινικῷ ὑποπόρφυρα πρὸς τὰ τῆς λυχνίδος, φύλλα μικρά, ὑπομήκη, ὥσπερ πηγάνου, καρπὸς πυροῖς ὅμοιος, ῥίζα μικρά, ἄχρηστος, γευομένῳ δὲ ἐμποιεῖ πικρίαν.»
Διοσκουρίδης


Παρασκευή 3 Ιουνίου 2011

Polygala nicaeensis subsp. tomentella

Πάρνηθα 31/05/2011 

Το Πολύγαλα της Νίκαιας υποείδος το χνουδωτό [Polygala nicaeensis Koch 1835 subsp. tomentella (Boiss.) Chodat 1889] είναι ενδημικό της Στερεάς Ελλάδας, Εύβοιας και Δυτικής Μακεδονίας.
Πολυετής πόα με ξυλώδη βάση και πυκνά χνουδωτό - τριχωτό βλαστό, ύψους 10-40 εκατοστών. Φύλλα γραμμοειδή με πυκνό τρίχωμα.
Βιότοπος: ξηρά, ποώδη και πετρώδη εδάφη.
Άνθη: ρόδινα - γαλαζωπά που σχηματίζουν χαλαρό βότρυ.
Άνθιση: Απρίλιος - Μάιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Πεντέλη, Γεράνεια, Κιθαιρώνα, Πάστρα.

Ετυμολογία
Polygala > πολύ + γάλα - επειδή πιστεύεται ότι ως ζωοοτροφή ευνοεί την παραγωγή γάλακτος = Πολύγαλα.
nicaeensis > Νίκαια, αποικία της Μασσαλίας στην Νότια Γαλλία, σήμερα γαλλικά Nice (Νις).
tomentella > υποκοριστικό του tomentus (λατιν.) χνούδι = χνουδωτή, τριχωτή.
 

Τετάρτη 1 Ιουνίου 2011

Gladiolus illyricus Γλαδίολος ο ιλλυρικός

Πεντέλη 18/05/2011

Ο Gladiolus illyricus W. D. J. Koch 1837, είναι ευρωασιατικό φυτό, με πλατιά εξάπλωση στην Ελλάδα.
Βιότοπος: υγρές τοποθεσίες, ρεματιές, κατά μήκος ποταμών, χαντάκια δρόμων, σε υψόμετρα 0-800 (-1450) μ.
Πολυετές γεώφυτο με λεπτό μεμβρανώδη βολβό.
Ο ισχυρός βλαστός του έχει ύψος 25-60 80 εκ.
Φύλλα 3-5, με διακριτές παράλληλες φλέβες.
Άνθη ρόδινα, 3-10, σε σταχυόμορφη ταξιανθία, όλα προς μια κατεύθυνση. Τα κατώτερα τέπαλα με λευκές αποχρώσεις. Ανθήρες μικρότεροι από τα νημάτια.
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Gladiolus > gladius μάχαιρα > gladiolus ξιφίδιο ==> το όνομα χρησιμοποιείται για το φυτό από τον Πλίνιο για το σχήμα των φύλλων.
illyricus, a, um > Ιλλυρία, αρχαία περιοχή της Αδριατικής = ιλλυρικός.


Πάρνηθα 31/05/2011 Κατσιμίδι

Πάρνηθα 31/05/2011 Κατσιμίδι


Πάρνηθα 31/05/2011 Κατσιμίδι