ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚ

Δευτέρα 29 Ιουνίου 2015

Convolvulus arvensis

Περισσός 03-10-2013 Τουρκοβούνια

Ο Κονβόλβουλος των αγρών (Convolvulus arvensis L. 1753) είναι κοσμοπολίτικο φυτό. Στην Ελλάδα εξαπλώνεται σε όλη την χώρα, ακόμα και μέσα στις πόλεις.
Ανθίζει από τον Μάιο και σχεδόν όλο τοο καλοκαίρι, ανάλογα με τις συνθήκες

Ετυμολογία:
Convolvulus > convolvo (λατιν.) διαπλέκω - για τα συχνά άστατα στελέχη των ειδών αυτού του γένους = Κονβόλβουλος
arvensis > arvum, αγρός = αρουραίος, των αγρών


Κυριακή 28 Ιουνίου 2015

Stachys swainsonii subsp. melangavica

Γεράνεια 03-05-2013

Ο Stachys swainsonii (Benth.) subsp melangavica, D. Perss. 1981 είναι στενότοπο ενδημικό των Γερανείων.
Φυτό πυκνά τριχωτό, έντονα διακλαδισμένο, με ξυλώδη βάση.
Βιότοπος: Σχισμές βράχων, συνήθως κοντά στην θάλασσα.
Άνθη: λευκά με πορφυρές γραμμές.
Άνθιση: Απρίλιος - Ιούνιος, ανάλογα με το υψόμετρο/
Εξάπλωση: στο ακρωτήριο Μελαγκάβι και τις γύρω από αυτό περιοχές των Γερανείων.
*** Περιλαμβάνεται στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων & Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας (RDB 2009), με τον χαρακτηρισμό «Σχεδόν Κινδυνεύον» ( ΝΤ).

Ετυμολογία:
Stachys > στάχυς (από την διάταξη των ανθέων)
swainsonii > προς τιμήν του William Swainson (1789-1855), Βρετανού φυσιοδίφη και εξερευνητή
melangavica > από ακρωτήριο Μελαγκάβι Πέρα Χώρας - Ηραίου, από όπου περιγράφτηκε
.



Σάββατο 27 Ιουνίου 2015

Plocama calabrica (Putoria calabrica)

Γεράνεια 03-05-2013

Η Plocama calabrica (L.f.) M.Backlund & Thulin 2007, είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα, εκτός Κυκλάδων και ΒΑ χώρας.
Συνώνυμο: Putoria calabrica (L. f.) DC. 1830
Βιότοπος: βραχώδεις θέσεις, χαλικώδεις πλαγιές, παρυφές δρόμων, σε υψόμετρα 0-1200 (-2000) μ.
Μικρό, μάλλον απλωτό, δύσοσμο φρύγανο, με ξυλώδη βάση.
Φύλλα αντίθετα, λογχοειδή, σαρκώδη και λεία,
Τα ρόδινα άνθη έχουν 4 τριγωνικούς λοβούς, μακρύ σωλήνα και φύονται σε κορύμβους
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούλιο.

Ετυμολογία:
Plocama > πλόκανον (έργο πλεκτικής) ==> αναφορά στους μπλεγμένους κλάδους.
calabrica = Calabria, η Καλαβρία στην Νότια Ιταλία.
Putoria > puteo βρωμάω
.

Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015

Salvia argentea

Κιθαιρώνας 12-05-2013

Η Σάλβια η ασημένια (Salvia argentea, L. 1762) είναι μεσογειακό φυτό, με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα, εκτός Κρήτης και Ιονίου.
Διετές φυτό με τα φύλλα να αναπύσσουν εντυπωσιακό ρόδακα την πρώτη χρονιά και ανθοφόρους βλαστούς την δεύτερη. Υπάρχουν όμως άτομα που ζουν περισσότερα χρόνια.
Βλαστός όρθιος, τριχωτός.
Φύλλα μεγάλα, ωοειδή με ασύμμετρους λοβούς, καλυμμένα με ασημόχρωμο τρίχωμα.
Βιότοπος: πετρώδεις τοποθεσίες, χέρσα χωράφια, λιβάδια σε υψόμετρα (50-) 200-1900 μ.
Άνθη λευκά με ρόδινα τριχίδια στο μεγάλο εντυπωσιακό άνω χείλος, σε κυκλική αρμονική διάταξη κατά επάλληλους σπονδύλους.
Ανθίζει από τα τέλη Απριλίου.

Ετυμολογία:
Salvia > sálvo θεραπεύω, διασώζω - όνομα που χρησιμοποιεί ο Πλίνιος γαι το φασκομηλο Salvia officinalis για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
argenteus, a, um > argentum άργυρος = αργυρός, ασημένιος.



Πέμπτη 25 Ιουνίου 2015

Tragopogon samaritani

Κιθαιρώνας 12-05-2013

Ο Τραγοπώγων του Σαμαριτάνι (Tragopogon samaritani Boiss. 1856) είναι ευρωμεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα εκτός από το Αιγαίο.
Συνώνυμο: Tragopogon crocifolius subsp. samaritanii (Heldr. & Sart.) I.Richardson 1976
Βιότοπος: μεσογειακά λιβάδια, δασικές εκτάσεις, θαμνώνες.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Tragopogon > τράγος + πώγων - από την μορφή του πάππου = Τραγοπώγων (αρχαίο όνομα από τον Διοσκουρίδη).
samaritani > αφιερωμένο στον Giovanni Battista Samaritani (1821-1894), Ιταλό ανθοκόμο στην Αθήνα και συνεργάτη των Sartori και Boissier.


Τετάρτη 24 Ιουνίου 2015

Viola phitosiana

Κιθαιρώνας 12-05-2013
Η Βιόλα του Φοίτου (Viola phitosiana, Erben 1985) είναι ενδημική της ηπειρωτικής Ελλάδας: Πάρνωνας, Ταΰγετος, Μαίναλο, Παναχαΐκό, Ερύμανθος, Παρνασσός, Τυμφρηστός, Πίνδος.
Μικρό φυτό με όρθιους βλαστούς.
Βιότοπος: Πετρώδεις θέσεις, ανοίγματα δασών, σε υψόμετρα 500-2000 μέτρων.
Άνθη: Μικρά, διαμέτρου μόλις 0,6 έως 1,2 εκατοστών. Λευκά με κίτρινο λαιμό.
Άνθιση: Μάιος -Ιούλιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Γεράνεια, Κιθαιρώνας, Πατέρας.

Ετυμολογία:
Viola > viola (latin.) δάνειο από κάποια μεσογειακή γλώσσα. Ελληνικά: ίον (< ιώδες χρώμα, κλπ).
phitosiana > αφιερωμένη στον καθηγητή Βοτανικής Δημήτριο Φοίτο.
 


Τρίτη 23 Ιουνίου 2015

Draba lasiocarpa

Κιθαιρώνας 24/02/2013

Η Draba lasiocarpa (Rochel 1810) είναι βαλκανικό φυτό που φθάνει έως τις νότιες Άλπεις. Στην Ελλάδα φύεται στην ηπειρωτική χώρα, την Αττική και την Πελοπόννησο.
Βιότοπος: ρωγμές και πλατώματα βράχων σε υψόμετρα 880 - 2000 (2900) μ.
Μικρός πυκνοφυής θάμνος. Ταξιανθία με 2-13 άνθη με κίτρινα πέταλα.
Άνθιση: Μάρτιος - Ιούνιος.
Ετυμολογία:
Draba < δράβη (φυτό που αναφέρει ο Διοκσουρίδης) . Ο De Theis γράφει ότι, σύμφωνα με τον Λινναίο, δράβη σημαίνει ξινή, πικάντικη, με αναφορά στη γεύση των φύλλων.
lasiocarpa < λάσιος (τριχωτός, δασύτριχος + καρπός ==> αναφορά στους τριχωτούς καρπούς.

Δευτέρα 22 Ιουνίου 2015

Ornithogalum sibthorpii

Κιθαιρώνας 24-02-2013

Το Ornithogalum sibthorpii Greuter 1967, είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου και της Ανατολίας, με ευρεία εξάπλωση στην στεριανή Ελλάδα.
Βιότοπος: φρύγανα, λιβάδια, ορεινή βλάστηση, σε υψόμετρα 300-1400 μ.
Βολβώδες φυτό, 5-15 εκ., με 3-11 γλαυκόχρωμα φύλλα, μακρύτερα από την ταξιανθία.
Ανθίζει από τα τέλη Φεβρουαρίου.

Ετυμολογία:
Ornithogalum > > >  Όρνις (πτηνό,  όρνιθα, κόττα) + γάλα. Αναφέρεται στην φράση «και του πουλιού το γάλα», λόγω του λευκού χρώματος των τεπάλων του.
sibthorpii > αφιερωμένο στον Άγγλο βοτανικό John Sibthorp (1758 - 1796) δημιουργό της μνημειώδους έκδοσης Flora Graeca.


Τετάρτη 17 Ιουνίου 2015

Bolanthus graecus

Πατέρας 25-05-2013

Ο Βόλανθος ο ελληνικός [(Schreber) Barkoudah 1962] είναι ενδημικός Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, Εύβοιας και Κυκλάδων ( Νάξος, Σίκινος).
Πολυετής πόα, με όρθιους τριχωτούς βλαστούς, ξυλώδεις στη βάση.
Βιότοπος: Πετρώδεις ασβεστολιθικές τοποθεσίες και σάρες, σε υψόμετρα 300-1650 μ.
Άνθη: λευκά με μια γραμμή χρώματος μπορντό.
Άνθιση: τέλη Μαΐου - Ιούλιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Υμηττός, Κιθαιρώνας, Γεράνεια, Πατέρας.
Ετυμολογία:
Bolanthus > βώλος ή βόλος (λόγω του σχήματος στην άκρη του στύλου + άνθος.
graecus = ελληνικός.



Δευτέρα 15 Ιουνίου 2015

Allium paniculatum

Πάρνηθα 31-05-2014

Το Άλλιο το διακλαδισμένο (Allium paniculatum, L. 1759) είναι ευρω-μεσογειακό γεώφυτο με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα. Σκιάδιο πυκνό, διακλαδισμένο, με τα άνθη να βσίκονται «σε θέσεις πανικού». 
Φύεται σε καλλιέργειες, λιβάδια, πετρώδεις και βραχώδεις θέσεις. 
Ανθίζει Μάιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Allium > αllium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο).
paniculatum > panicula (& panucula & panucla) ταξιανθία διακλαδισμένη = διακλαδισμένο.





Κυριακή 14 Ιουνίου 2015

Geranium molle

Περισσός 08-03-2013 Τουρκοβούνια

Το Γεράνιο το απαλό (Geranium molle L. 1753) θεωρείται κοσμοπολίτικο ζιζάνιο. Έχει μεγάλη εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Ετήσιο ή διετές φυτό, έντονα χνουδωτό, με νεφροειδή γκριζόπάσινα φύλλα και ύψος 10-30 εκ.φυτό, ύψους 10-30 εκ..
Ανθίζει από τον Μάρτιο.

Ετυμολογία:
Geranium > γεράνιον, φυτό που αναφέρει ο Διοσκουρίδης - από τον καρπό του που μοιάζει «γεράνων κεφαλάς συν τοις ράμφεσιν = Γεράνιο.
mollis, e = απαλό, λεπτό μαλακό - από τα μαλακά χνουδωτά φύλλα του.


Πέμπτη 11 Ιουνίου 2015

Campanula celsii subsp. spathulifolia

Κιθαιρώνας 12-05-2013

Η Καμπανούλα του Κελς υποείδος η σπατουλόφυλλη [Campanula celsii A.DC. 1830 subsp. spathulifolia (Turrill) Phitos 1965] είναι ενδημική των βουνών της Δυτικής Αττικής.
Την περιέγραψε το 1965 ο καθηγητής Βοτανικής Δημήτριος Φοίτος, δίνοντας έμφαση σε μερικά στοιχεία (φύλλα, σπέρματα) που την ξεχωρίζουν από το τυπικό υποείδος  Campanula celsii subsp. celsii, που συναντάμε στην υπόλοιπη Αττική.
Βιότοπος: ασβεστολιθικές πλαγιές, βραχώδεις θέσεις.
Άνθη: μπλε-μωβ, σε σχήμα καμπάνας.
Άνθιση: Απρίλιος - Ιούλιος, ανάλογα με το υψόμετρο.
Εξάπλωση στην Αττική: Γεράνεια, Πατέρας, Κιθαιρώνας, Πάστρα.

Ετυμολογία:
Campanula > campana (λατιν.) < campanula υποκοριστικό.
celsii > αφιερωμένη στον Jacques Philippe Martin Cels (1740-1806), Γάλλος συγγραφέα και βοτανικό, δημιουργό του περίφημου κήπου «Le Jardin de Cels».
spathulifolia > σπάθα, σπάτουλα > spatha, spathula, spatula + folium - από το σχήμα σπάτουλας των φύλλων = σπατουλόφυλλη.



Τετάρτη 10 Ιουνίου 2015

Nepeta argolica subsp. argolica

Πάρνηθα 06-07-2011

Η Νεπέτα η αργολική (Nepeta argolica Bory & Chaub. 1832) είναι ενδημικό αρωματικό φυτό της Βόρειας Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδας και της Νότιας Πίνδου.
Πολυετής πόα με ξυλώδη βάση και ύψος 20-80 εκατοστά. Βλαστός λεπτός, όρθιος, διακλαδισμένος με βελούδινο γκρι τρίχωμα.
Βιότοπος: βραχώδεις θέσεις, σάρες, ξηρές και πετρώδεις τοποθεσίες, σε υψόμετρα 700-1600 μέτρων
Άνθη: λευκά με ρόδινα στίγματα.
Άνθιση: Ιούνιος - Αύγουστος.
Εξάπλωση: κοινό σε όλα τα βουνά της Αττικής.

Ετυμολογία:
Nepeta > nepeta, φυτό που αναφέρει ο Πλίνιος.
argolica > Άργος = αργολική.