ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚ

Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου 2017

Micromeria juliana

Πάρνηθα 13/06/2012

Η Micromeria juliana, (L.) Benth. ex Rchb. 1831, είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Πολυετές φρύγανο, τριχωτό, αρωματικό, με ύψος 10-40 εκ.
Βλαστοί πολλοί, ίσιοι, όρθιοι.
Φύλλα 3-8 χιλ. γραμμοειδή-λογχοειδή, ακέραια, με άκρες αναδιπλωμένες
Βιότοπος: ξηρές, βραχώδεις, ασβεστολιθικές πλαγιές, σε υψόμετρα 0-800 (έως 1400 στην Κρήτη).
Άνθη σε σπονδύλους, 4-20 ρόδινα με λευκό κέντρο
Ανθίζει από τα τέλη Απριλίου.

Ετυμολογία:
Micromeria > μικρός + μερίς - επειδή αποτελείται από μικρά κομμάτια (μερίδες) το φύλλωμα.
juliana > από το βουνό Monte San Giuliano (Monte Pisano) της Ιταλίας, από όπου αρχικά συλλέχτηκε το φυτό.




Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2017

Anthyllis vulneraria subsp. rubriflora

Πεντέλη 28/05/2013

Η Ανθυλλίς η τραυματική υποείδος η ερυθρανθής [Anthyllis vulneraria subsp. rubriflora (DC.) Arcang. 1882] είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Θεωρείται επουλωτικό των τραυμάτων, κάτι που εξηγεί το όνομα vulneraria (τραυματική).
Το ελληνικό όνομα «ανθυλλίς» αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη για ένα υδρόβιο φυτό και από τον Πλίνιο για την Ajuga, Ο Λινναίος (Linnaeus) χρησιμοποίησε αυτό το όνομα συνδυάζοντας το ελληνικό «ανθυλλίς» και το πολύ λεπτό και πυκνό βαμβακώδες τρίχωμα που καλύπτει βλαστούς και κάλυκες (όπως ορισμένα είδη της Ajuga).
Φυτό πολύμορφο με πολλά υποείδη.
Τριχωτή όρθια ή έρπουσα πόα με φύλλα πολύμορφα. Τα κατώτερα έχουν φυλλάρια άνισα με το κεντρικό πολύ μεγαλύτερο, ενώ τα ανώτερα είναι ισομήκη.
Βιότοπος: κοινό σε άκρες δρόμων, δολίνες, ελαιώνες, σε υψόμετρα 0-900 (-2000) μ.
Άνθη λευκοκόκκινα σε κεφάλια περιβαλλόμενα από φυλλοειδή βράκτια και κάλυκες διογκωμένους πολύ τριχωτούς.
Ανθίζει Μάρτιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Anthyllis > υποκοριστικό του «άνθους». Το όνομα αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη για ένα υδρόβιο φυτό και από τον Πλίνιο για την Ajuga.
vulneraria > vúlnus, vúlneris τραύμα πληγή ==> επειδή έχει επουλωτικές ιδιότητες = τραυματική.
rubriflora > ruber ερυθρός, κόκκινος + flos floris άνθος = ερυθρανθής.





Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου 2017

Sedum amplexicaule subsp. tenuifolium

Πεντέλη 28/05/2013

Το Sedum amplexicaule subsp. tenuifolium [(Sm.) Greuter  1981] είναι μεσογειακό φυτό με μεγάλη εξάπλωση στην Ελλάδα.
Βιότοπος: βραχώδη πρανή,, διάκενα δασών, φρύγανα σε υψόμετρα (0-) 400-1600 (-2100) μ.
Πολυετές φυτό με λεπτούς βλαστούς ανθοφόρους και μη, με φύλλα μικρά, κυλινδρικά, αυτά των γόνιμων βλαστών περίβλαστα.
Άνθη έως 1,5 εκ. με κεφάλια στην κορυφή των βλαστών. Πέταλα 5-10 κίτρινα.
Ανθίζει Μάιο - Ιούλιο

Ετυμολογία:
Sedum < sédo (λατιν.) ανακουφίζω, καταπραΰνω, ηρεμώ ==> επειδή τα φύλλα κάποιων ειδών υποστηρίζεται ότι αμβλύνουν τον πόνο των τραυμάτων.
amplexicaule < amplector παρεμβάλλω, αγκαλιάζω + caulis (< καυλός = βλαστός) ==> αναφορά στα φύλλα που περιβάλλουν τον βλαστό = περίβλαστο
tenuifolium < tenuis λεπτό + folium φύλλο = λεπτόφυλλο.

Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου 2017

Ophrys oestrifera subsp. oestrifera

Πεντέλη 20/04/2009

Η Οφρύς η οιστροφόρος (Ophrys oestrifera Steven in M. Bieberstein 1808) είναι ευρασιατική ορχιδέα με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα εκτός της Κρήτης.
Περιγράφτηκε επιστημονικά το 1808 από την Γεωργία (Ιβηρία) του Καυκάσου.
Συνώνυμα: Ophrys cerastes, Ophrys cornuta.
Ψηλόλιγνο φυτό με ύψος 20-50 εκατοστά.
Βιότοπος: θαμνότοποι, φρυγανότοποι, λιβάδια, αραιά δάση σε υψόμετρα μέχρι 1.800 μέτρα.
Άνθη: τρίλοβα, ξανθοκόκκινα, με τριχωτούς πλαϊνούς λοβούς σε σχήμα κέρατος. Θυρεός καφέ ή μπλε με κίτρινο περίγραμμα.
Άνθιση: Μάρτιος - Ιούνιος.
Κοινή στην Αττική.

Ετυμολογία:
Ophrys > Οφρύς (φρύδι). Δεν είναι ξεκάθαρο σε ποια χαρακτηριστικά του γένους Ophrys αναφέρεται το όνομα ενώ υπάρχει και το ενδεχόμενο γλωσσικής παρερμηνείας.
oestrifera > oestrus (λατιν.) > οίστρος, αλογόμυιγα + φέρω. 

Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου 2017

Serapias parviflora

Υμηττός 03/04/2011

Η Σεραπιάς η μικρανθής (Serapias parviflora Parlatore 1837) είναι μεσογειακή ορχιδέα. Περιγράφτηκε το 1837 από το Παλέρμο της Σικελίας.
Στην χώρα μας εξαπλώνεται στην Κεντρική Ελλάδα, την Πελοπόννησο και τα νησιά.
Λεπτό φυτό, με ύψος 15-30 εκατοστά. Φύλλα 4-7 στενά, λογχοειδή.
Βιότοπος: λιβάδια, φρύγανα, ελαιώνες, ανοιχτά δάση σε υψόμετρα μέχρι 1.200 μέτρα.
Άνθη: κοκκινωπά, πορτοκαλί, πρασινοκίτρινα.
Άνθιση: Απρίλιος - Ιούνιος.
Ετυμολογία:
Serapias > Σεραπιάς, ορχιδέα που ονοματίζει ο Διοσκουρίδης < Σέραπις (και Σάραπις) ελληνοαιγυπτιακός θεός της Ελληνιστικής Εποχής.
parviflora > parvus (μικρός) + flos, floris (άνθος) = μικρανθής.


Δευτέρα 25 Σεπτεμβρίου 2017

Genista acanthoclada

Γαλάτσι 07/06/2007

Η Genista acanthoclada DC. είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Κοινά ονόματα: αφάνα, αχινιπόδι. Για πολλά χρόνια αποτελούσαν την βασική καύσιμη ύλη στα χωριά και τα νησιά.
Πολύκλαδος, μαξιλαρόμορφος θάμνος με βλαστούς ραβδωτούς, πολύ αγκαθωτούς.
Βιότοπος: βραχώδεις πλαγιές, φρύγανα σε υψόμετρα 0-1200 μ.
Φύλλα μικρά, επιφυή, αποτελούμενα από τρία λογχοειδή επιμήκη φυλλάρια που αναπτύσσονται στις διακλαδώσεις των βλαστών
Βότρεις με λίγα ελαφρώς χνουδωτά κίτρινα άνθη στις κορυφές των βλαστών.
Ανθίζει από τα τέλη Μαρτίου.

Ετυμολογία:
Genista = λατινική ονομασια για την σκούπα - αναφέρεται από τον Πλίνιο και τον Βιργίλιο.
acanthoclada < άκανθα + κλάδος.


Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου 2017

Mercurialis annua

Τουρκοβούνια 14/02/2014 Φιλοθέη

Η Mercurialis annua, L. 1753, είναι παλαιογεωγραφικό φυτό της Ανατολικής Μεσογείου και πλέον σχεδόν κοσμοπολίτικο, με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Δηλητηριώδες φυτό, φαρμακευτικό με καθαρτικές, υπνωτικές και διουρητικές ιδιότητες
Βιότοπος: φρύγανα, άκρες χωραφιών, ελαιώνες, βράχια, σε υψόμετρα 0-800 μ..
Ετήσιο φυτό μέχρι 50 εκ., λείο, όρθιο.
Βλαστός τεταγωνικός.
Φύλλα 1-1,5 εκ., ωοειδή έως ελλειπτικά-λογχοειδή, οδοντωτά έμμισχα.
Άνθη μικρά, κίτρινα, με κάλυκα τρίλοβο τα θηλυκά, σχεδόν επιφυή, με δύο στύλους, σπανίως στο ίδιο φυτό με τα αρσενικά που έχουν 15 στήμονες.
Ανθίζει Μάρτιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Mercurialis > Mercurio, ο θεός Ερμής στα λατινικά.
annuus, a, um = ετήσιος ==> αναφέρεται στην διάρκεια της περιόδου βλάστησης
.

Πέμπτη 21 Σεπτεμβρίου 2017

Acinos graveolens

Πάρνηθα 22/06/2011

Ο Άκινος ο βαρύσμος, [Acinos graveolens (M. Bieb.) Link 1822], είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Ετήσιο φυτό, μέτρια διακλαδισμένο, με τριχωτούς βλαστούς, ύψους 4-12 εκ.
Φύλλα οδοντωτά με κοκκινωπές νευρώσεις, τα χαμηλότερα συχνά είναι πορφυρά.
Βιότοπος: πετρώδεις θέσεις, ξηρά λιβάδια, θαμνώνες, σε υψόμετρα 0-1300 μ.
Στεφάνη 7-10 χιλ. ρόδινη ή μπλε-μοβ.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Acinos > άκινος (και άκονος), φυτό που αναφέρει ο Διοσκουρίδης.
gravéolens > grávis βαρύς + oleo μυρίζω, οσφραίνομαι = βαρύοσμος.

«ἄκινος ἢ ἄκονος· πόα ἐστὶ λεπτόκαρφος, στεφανωματική, παραπλήσιος ὠκίμῳ, δασυτέρα δὲ καὶ εὐώδης· παρ' ἐνίοις δὲ καὶ κηπεύεται. ἵστησι δὲ κοιλίαν καὶ ἔμμηνα πινομένη φύγεθλά τε καὶ ἐρυσιπέλατα καταπλασσομένη θεραπεύει».
Διοσκουρίδης



Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2017

Valeriana italica

Γεράνεια 13/04/2013

Η Βαλεριάνα η ιταλική (Valeriana italica Lam. 1791) είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου, με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα
Συνώνυμο: Valeriana dioscoridis Sm. 1806
Πολυετές φυτό έως 80 εκ., με βραχύ συμπλεγματώδες ρίζωμα. Φύλλα σε 1-4 ζεύγη και ένα μεγαλύτερο ωοειδές με οδοντωτό λοβό
Βιότοπος: βραχώδεις πλαγιές με φρύγανα, εποχιακά υγρές θέσεις, ανοίγματα κωνοφόρων δασών, σε υψόμετρα 0-900 (-1300) μ.
Ταξιανθία χαλαρή. Στεφάνη 6-8 mm χοανοειδής με άνθη συνήθως ρόδινα-μοβ μέχρι λευκά.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Valeriana > αφιερωμένο στον Galerio Valerio (Γαλέριο Βαλέριο), σύζυγο της κόρης του Διοκλητιανού = Βαλεριάνα.
italica > Italia.


Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2017

Ptilostemon chamaepeuce

Πάρνηθα 19/06/2009

Ο Πτιλοστήμων η χαμεπεύκη [Ptilostemon chamaepeuce (L.) Less. 1832] είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Μικρός χνουδωτός θάμνος με βελοειδή φύλλα, παρόμοια με του πεύκου.
Βιότοπος: Πετρώδεις πλαγιές, σχισμές βράχων, κρημνοί.
Κεφάλια ωοειδή, με φολιδοειδή χνουδωτά βράκτια, οξύληκτα.
Ανθίδια σωληνοειδή, ρόδινα και πιο σπάνια λευκά.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Ptilostemon > πτίλον (φτερό πούπουλο) + στήμων = Πτιλοστήμων.
chamaepeuce > χαμαί + πεύκη - επειδή τα φύλλα του μοιάζουν με του πεύκου = χαμαιπεύκη.


Υμηττός 24/05/2010

Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου 2017

Stachys spruneri

Πατέρας 20/04/2013

Ο Στάχυς του Σπρούνερ (Stachys spruneri Boiss. 1848) είναι ενδημικός της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας.
Πολυετής φρυγανώδης, πολύκλαδη πόα με ξυλώδη βάση και ανερχόμενους βλαστούς. Φύλλα μυτερά, οδοντωτά με αραιές τρίχες.
Βιότοπος: Πετρώδεις θέσεις και σχισμές βράχων, σε μεσαία υψόμετρα.
Άνθη: λευκά με πορφυρές γραμμώσεις.
Άνθιση: τέλη Μαΐου - Ιούνιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Γεράνεια, Πατέρας, Κιθαιρώνας.

Ετυμολογία:
Stachys > στάχυς (από την διάταξη των ανθέων)
spruneri >  > προς τιμήν του Βαυαρού βοτανικού Wilhelm von Spuner (1805-1874).


Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 2017

Allium roseum

Μεγαρίδα 20/03/2014

Το γεώφυτο Άλλιο το ρόδινο (Allium roseum, L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Αυτό το πολύ όμορφο αγρισόσκορδο έχει 2-5 φύλλα αυλακωτά, λεία, ελαφρά οδοντωτά. Σκιάδιο ημισφαιρικό μέχρι 7εκ. με πολλά (μέχρι 30) ροζ άνθη σε κοντούς ποδίσκους. Οι στήμονες κοντύτεροι από τα τέπαλα. Φύεται σε καλλιέργειες, όρια αγρών, ξέφωτα δασών, λιβάδια. Ανθίζει από τον Μάιο.
Ετυμολογία:
Allium > αllium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο).
roseum > rosa ( > ρόδο), τριαντάφυλο = ροδόχρωμο, ρόδινο, ροζ.


Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2017

Bolanthus graecus

Κιθαιρώνας 07/07/2013

Ο Βόλανθος ο ελληνικός [(Schreber) Barkoudah 1962] είναι ενδημικός Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, Εύβοιας και Κυκλάδων ( Νάξος, Σίκινος).
Πολυετής πόα, με όρθιους τριχωτούς βλαστούς, ξυλώδεις στη βάση.
Βιότοπος: Πετρώδεις ασβεστολιθικές τοποθεσίες και σάρες, σε υψόμετρα 300-1650 μ.
Άνθη: λευκά με μια γραμμή χρώματος μπορντό.
Άνθιση: τέλη Μαΐου - Ιούλιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Υμηττός, Κιθαιρώνας, Γεράνεια, Πατέρας.
Ετυμολογία:
Bolanthus > βώλος ή βόλος (λόγω του σχήματος στην άκρη του στύλου + άνθος.
graecus = ελληνικός.





Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου 2017

Stachys cretica subsp. cretica

Πάρνηθα 29/04/2008 Μετόχι

Ο Στάχυς ο κρητικός (Stachys cretica  L. 1753 subsp. cretica), είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση στην Βορειοανατολική, Κεντρική και Νότια Ελλάδα, το Ιόνιο, τις Κυκλάδες και την Κρήτη.
Πολυετές, πολύβλαστο, λευκοπράσινο  φυτό, με βλαστούς ισχυρούς, όρθιους, καλυμμένους με πυκνό λευκό τρίχωμα.
Φύλλα επιμήκη, λογχοειδή με λεπτή οδόντωση, τα κατώτερα με μίσχο, τα ανώτερα σχεδόν επιφυή.
Βιότοπος: πετρώδεις θέσεις, φρύγανα, ξηρά λιβάδια, άκρες δρόμων, σε υψόμετρα 0-1400 μ.
Άνθη ανοιχτορόδινα σε σπονδύλους που απέχουν αρκετά μεταξύ τους.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Stachys > στάχυς, από την διάταξη των ανθέων κατά μήκος του στελέχους.
cretica > Κρήτη.



Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2017

Allium ampeloprasum

Λεγραινά 28/05/2013

Το γεώφυτο Άλλιο το αμπελόπρασο (Allium ampeloprasum, L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Υψηλό φυτό με φύλλα στενά, οδοντωτά. Σκιάδιο σφαιρικό έως 8 εκ. διάμετρο, με πλήθος ροδοκόκκινα άνθη και έντονη μυρωδιά σκόρδου. Φύεται σε άκρες δρόμων, εγκαταλειμμένα χωράφια, υποβαθμισμένα εδάφη. Ανθίζει από τον Μάιο μέχρι το καλοκαίρι.
Ετυμολογία:
Allium > αllium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο).
ampeloprasum  > άμπελος + πράσο (άγριο σκόρδο που καλλιεργούσαν στις άκρες αμπελώνων) - αμπελόπρασο



Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2017

Ononis pusilla

Πάρνηθα 28/08/2008

Η Ονονίς η μικροφυής [Ononis pusilla L. 1759] είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα, εκτός Κρήτης και νησιών του Αιγαίου.
Συνώνυμο: Ononis columnae All.
Πολυετής ημίθαμνος, ύψους 10-30 εκ., με ξυλώδη βάση και με αδενώδεις τρίχες.
Φύλλα τριμερή, φυλλάρια στενά ελλειπτικά, έως 1,5 εκατοστά.
Βιότοπος: βραχώδεις θαμνώδεις πλαγιές, διάκενα κωνοφόρων δασών, ξηροί βοσκότοποι, σε υψόμετρα (0-) 200-1300 (-1700).
Στεφάνη κίτρινη, 6-12 mm., ελαφρώς μακρύτερα από τον κάλυκα, στις μασχάλες των φύλλων. Καρποί χέδρωπες, ωοειδείς.
Ανθίζει από τα τέλη Απριλίου μέχρι τις αρχές Ιουνίου.

Ετυμολογία:
Ononis > όνος ==> επειδή υποτίθεται ότι το προτιμούν τα γαϊδούρια = Ονονίς
pusíllus, a, um > υποκοριστικό του púsus μικρός = μικροφυής.


Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2017

Vicia villosa subsp. microphylla

Λαύριο 26/02/2008

Η Vicia villosa subsp. microphylla (d Urv.) P. W. Ball 1968 είναι ευρωμεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα, εκτός Β. Πίνδου.
Ετήσιο ή διετές φυτό.
Φύλλα σε 4-10 σε ζεύγη. Φυλλάρθα επιμήκη-λοφχοειδή, με μικρότερους ποδίσκυς
Βιότοπος: βραχωδεις θαμνώδεις πλαγιές, βοσκότοποι, διάκενα κωνοφόρων δασών, παράκτιες θέσεις, σε υψόμετρα 0-1300 μ.
Στεφάνη 12-22 mm., συνήθως μπλε-μοβ. Καρπός επιμήκης λείος χέδρωπας, με 2-6 σπέρματα.
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούνιο.
 

Ετυμολογία:
Vicia > vicia (λατιν. Πλίνιος, Βιργίλιος) κύαμος, κουκί = βίκος
villósus, a, um > víllus ή véllus, μαλλί = μαλλιαρή, τριχωτή, χνουδωτή.
microphýllus, a, um  > μικρός + φύλλα = μικρόφυλλη.


Τουρκοβούνια 20/03/2007



Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου 2017

Allium pallens

Πάστρα 07/07/2013

Το γεώφυτο Άλλιο το χλωμό (Allium pallens, L. 1762) είναι μεσογειακό φυτό, με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα. Φύεται σε θαμνώνες, φρύγανα, ξηρά λιβάδια. Ονομάστηκε χλωμό από το χρώμα του περιανθίου του. Ανθίζει από τον Μάιο και όλο το καλοκαίρι.
Ετυμολογία:
Allium > αllium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο).
pallens > palleo (latin.) ωχριώ =ωχρό, χλωμό.

Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου 2017

Onopordum illyricum

Πάρνηθα 22/07/2012

Το Ονόπορδον το ιλλυρικό (Onopordum illyricum L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Κοινή ονομασία: γαϊδουράγκαθο.
Φυτό με ισχυρό βλαστό, πολύ αγκαθωτό.
Βιότοπος: χέρσες τοποθεσίες.
Φύλλα πτερόλοβα, αγκαθωτά.
Ανθοφόρα κεφάλια μέχρι 6 εκ. με βράκτια κοντύτερα από τα ρόδινα ανθίδια.
Ανθίζει από τον Μάιο.

Ετυμολογία:
Onopordum > όνος + πορδή - υποτίθεται ότι προκαλεί εντερικές διαταρχές στα γαϊδουρια που το τρώνε = Ονόπορδον.
illyricus, a, um > Ιλλυρία, αρχαία περιοχή της Αδριατικής = ιλλυρικό.





Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου 2017

Thymus parnassicus

Πατέρας 08/06/2013

Το θυμάρι του Παρνασσού (Thymus parnassicus, Halácsy 1894), είναι φυτό των Βαλκανίων και της Ανατολίας. Στην Ελλάδα εξαπλώνεται σε Θράκη, Ανατολική και Κεντρική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο.
Πολυετές φυτό, 5-10 εκ. με χνουδωτούς ανθοφόρους κλάδους 3-5 εκ.
Φύλλα παράνθια ωοειδή-προμήκη, 3χιλ. πλάτος. Τα άλλα γραμμοειδή, με λευκό τρίχωμα, βλεφαριδωτά 6-10 χιλ.
Βιότοπος: σε πετρώδεις θέσεις στην ορεινή και ορομεσογειακή ζώνη, σε υψόμετρα μέχρι 2200 μ.
Άνθη ρόδινα, ενίοτε λευκά, σε κεφαλοειδείς ταξιανθίες.
Ανθίζει από τον Μάιο

Ετυμολογία:
Thymus > θύμος και θύμος > θύω - από την έντονη μυρωδιά, εξ ου και θυμίαμα = θυμάρι.
parnassicus > Παρνασσός.


Πέμπτη 7 Σεπτεμβρίου 2017

Stachys graeca

Πάρνηθα 31/05/2013

Ο Στάχυς ο γραικός (Stachys graeca Boiss. & Heldr. 1853) είναι ενδημικός της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Πολυετής, φρυγανώδης πόα με βλαστό τριχωτό, όρθιο και πολύκλαδο.
Ύψους 20-80 εκατοστών. Φύλλα ωοειδή, πριονωτά, πράσινα στην πάνω επιφάνεια και γκριζοπράσινα στην κάτω.
Βιότοπος: Πετρώδεις θέσεις, χέρσοι βοσκότοποι, ελαιώνες.
Άνθη: Στεφάνη ροζ με πυκνό λευκό τρίχωμα, το κάτω χείλος λευκό με ροζ κηλίδες.
Άνθιση: Απρίλιος - Ιούνιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Γεράνεια, Πατέρας Κιθαιρώνας, Πάστρα, Πεντέλη...

Ετυμολογία:
Stachys > στάχυς (από την διάταξη των ανθέων)
graeca > Graecia (το όνομα της Ελλάδας στα λατινικά) = γραική.


Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου 2017

Picnomon acarna

Πάρνηθα 22/07/2012

Η Picnomon acarna (L.) Cass. 1826, είναι παλαιογεωγραφικό φυτό, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Ετήσιο φυτό, 10-50 εκ., διακλαδισμένο, με αραχνώδεις τρίχες
Φύλλα λογχοειδή με ισχυρά κίτρινα αγκάθια.
Βιότοπος: άγονες και πετρώδεις πλαγιές, ξηρά λιβάδια, χέρσα χωράφια, άκρες δρόμων, σε υψόμετρα 0-600 (-1100) μ.
Ανθοφόρα κεφάλια με ρόδινα ανθίδια, περιβαλλόμενα από μακρύτερα αγκαθωτά φύλλα.
Ανθίζει Ιούλιο - Σεπτέμβριο.

Ετυμολογία:
Picnomon > πυκνός + νομός, αρχαία λέξη για τον βοσκότοπο ==> πυκνός στα βοσκοτόπια.
acarna > άκορνα ή άκαρνα, ακανθώδες φυτό που αναφέρει ο Θεόφραστος.


Τρίτη 5 Σεπτεμβρίου 2017

Scabiosa webbiana

Πατέρας 16/05/2013

Η Scabiosa webbiana D.Don 1823 είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου και της ΝΔ Ασίας, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα εκτός Κρήτης και νησιών.
Η περιγραφή του είδους βασίζεται σε λίγα δείγματα από την Θάσο. Μοιάζει πολύ με την Scabiosa ochroleuca.
Συνώνυμο: Scabiosa ochroleuca var. webbiana (D. Don) Boiss.
Βιότοπος: βραχώδεις θέσεις σε χορτολίβαδα, διάκενα κωνοφόρων δασών, σε υψόμετρα (100-) 300-2000 μ.
Πολυετές φυτό με ημιξυλώδη βάση, ύψους 30-70 εκ.
Κατώτερα φύλλα λυροειδή, πυκνά, με εριώδες τρίχωμα.
Ανώτερα φύλλα σχισμένα σε γραμμικά τμήματα.
Στεφάνη με χρώμα λευκό-κρεμ. Κάλυκας 2-3 φορές μεγαλύτερος από την στεφάνη με χρώμα σκούρο πορφυρό.
Ανθίζει Μάιο - Σεπτέμβριο.

Ετυμολογία:
Scabiosa > scábies ψώρα - επειδή στην αρχαιότητα χρησιμοποιήθηκε ως φάρμακο για την ψώρα = Σκαμπιόζα.
webbianus, a, um > αφιερωμένη στο Άγγλο βοτανικό P.B. Webb (1793-1854), μελετητή της χλωρίδας της Ιβηρικής χερσονήσου.



Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου 2017

Lotus edulis

Λίμνη Ηραίου Περαχώρας - Λουτράκι 27/02/2016

Ο Lotus edulis L. 1753  είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Ετήσια πόα με ύψος έως 50 εκ.
Βιότοπος: φρύγανα, πρανή δρόμων, παραλιακές θέσεις σε υψόμετρα 0-300 (800) μ.
Φύλλα σύνθετα με φυλλάρια αντίστροφα ωοειδή έως αντίστροφα ωοειδή-προμήκη.
Ταξιανθία κεφάλιο με 1-2 άνθη. Λοβοί κάλυκα σχεδόν ισομήκεις, μεγαλύτεροι από τον σωλήνα του κάλυκα. Στεφάνη 10-16 χιλ., κίτρινη.
Ανθίζει από τα τέλη Μαρτίου.

Ετυμολογία:
Lotus = λατινική ονομασία ενός είδους τριφυλλιού που αναφέρεται από τον Βιργίλιο.
edulis > édo τρώγω = βρώσιμος.



Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 2017

Legousia speculum-veneris

Πατέρας 01/05/2014

Η Legousia speculum-veneris [ (L.) Chaix 1786) είναι ευρωμεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Βιότοπος: λιβάδια, διάκενα δασών, δρόμοι σε υψόμετρα 0-1200 μ.
Ετήσιο φυτό με στέλεχος απλό ή διακλαδισμένο από την βάση, ύψους 10-30 εκ. Άνθη ιώδη-μοβ με ανοιχτόχρωμο κέντρο.
Άνθιση: Απρίλιος - Ιούνιος.

Ετυμολογία:
Legousia < αφιερωμένο στον Benigne Le Gouz de Gerland (1695-1774) Γάλλο ακαδημαϊκό ο οποίος ίδρυσε τον βοτανικό κήπο της Ντιζόν.
speculum-veneris < speculum καθρέφτης + Venus (γεν Veneris) Αφροδίτη = καθρέφτης της Αφορδίτης.

Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2017

Ajuga orientalis

Πάρνηθα 11/04/2008

Η Ajuga orientalis, L. 1753, είναι μεσογειακό φυτό, με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Πολυετές φυτό, χνουδωτό, με όρθιους χνουδωτούς βλαστούς ύψους 10-30 εκ.
Φύλλα εκατέρωθεν του βλαστού, ελειπτικά, με ρηχούς λοβούς.
Βιότοπος: μακκία βλάστηση, ελαιώνες, λιβάδια, διάκενα δασών, άκρες δρόμων, σε υψόμετρα 0-1100 (2200) μ.
Στεφάνη 12-20 χιλ, μπλε.
Ανθίζει από τον Μάρτιο έως τις αρχές Ιουνίου.

Ετυμολογία:
Ajuga > στερητικό πρόθεμα -α + jugum ζυγός - για να δείξει πιθανώς την απουσία του άνω χείλους της στεφάνης =  Άζυγος (;).
orientalis > oriens (ανατολή) = ανατολικός, ανατολίτικος
.