ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚ

Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2016

Scutellaria rupestris subsp. parnassica

Πάρνηθα 04/05/2008

Η Σκουτελάρια του βράχου υποείδος του Παρνασσού (Scutellaria rupestris Boiss. & Heldr. 1846 subsp. parnassica Greuter & Burdet 1985) είναι ενδημικό φυτό της Πελοποννήσου, Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, Εύβοιας και Δυτικής Μακεδονίας.
Χαμηλή, πολύκλαδη, τριχωτή πόα.
Βιότοπος: πετρώδεις θέσεις και φρυγανότοποι, σε υψόμετρο έως 2200 μέτρα.
Άνθη: τρίλοβα σε μπλε-ρόδινα χρώματα.
Άνθιση: Μάιος - Ιούνιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα.

Ετυμολογία:
Scutellaria > υποκοριστικό του scutum ασπίδα, θυρεός - σε σχέση με τα σχήμα των ανθέων
rupestris (rupester) > rupes βράχος = του βράχου
parnassica > Παρνασσός = του Παρνασσού.





Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2016

Phagnalon rupestre subsp. graecum





Πάρνηθα 29/04/2011

Το Phagnalon rupestre subsp. graecum [Boiss. & Heldr.) Batt. 1889] είναι μεσογειακό φυτό με μεγάλη εξάπλωση στην Ελλάδα.
Πολυετές φυτό, με πολλούς όρθιους βλαστούς, μέχρι 30 εκ. Φύλλα αντιολογχοειδή, πυκνά τριχωτά από κάτω και αραιά τριχωτά από πάνω. Ανθοφόρα κεφάλια μονήρη
Βιότοπος: βράχοι, χαράδρες, ξηρά λιβάδια, φρύγανα, θαμνώνες.
Ανθίζει Μάρτιο, Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Phagnalon > αναγραμματισμός του  φυτού «γναφάλλιον» που αναφέρει ο Δισκουρίδης.
rupestre > rupes βράχος = του βράχου
graecum > Graecia = γραικό.





Τρίτη 11 Οκτωβρίου 2016

Coronilla valentina subsp. glauca


Γεράνεια 09/01/2010

Η Coronilla valentina subsp. glauca, (L.) Batt., είναι μεσογειακό φυτό. Στην Ελλάδα φύεται σε Θράκη, Ανατολική Μακεδονία, Ιόνιο, Νότια Πίνδο, Στερεά Ελλάδα, Κρήτη και νησιά Αιγαίου.
Βιότοπος: δάση, θαμνώνες, βραχώδεις τοποθεσίες σε υψόμετρα 0-600 μ.
Νανοφανερόφυτο με ύψος έως 1 μέτρο.
Φύλλα σύνθετα με 2-3 ζεύγη φυλλαρίων. Φυλλάρια έως 20 χιλ., αντίστροφα ωοειδή, ακρόκοιλα. Παράφυλλα ωοειδή ή λογχοειδή, μεμβρανώδη.
Ταξιανθία κεφάλιο με 4-12 κίτρινα άνθη
Ανθίζει την άνοιξη.

Ετυμολογία:
Coronilla > υποκοριστικό του corona (στεφάνι, στέμμα).
valentina > Valentia Βαλένθια (πόλη της Νότιας Ισπανίας).
glaucus, -a, -um > γλαυκή, από τα γκριζοπράσινα φύλλα της.




Γεράνεια 09/01/2010


Πατέρας 24/02/2013 Ψάθα



Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2016

Viscum album subsp. abietis ιξός, γκι

Πάρνηθα 13/11/2007

Το Viscum album subsp. subsp. abietis, (Wiesb.) Abrom. 1928, είναι ευρασιατικό φυτό, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την στεριανή Ελλάδα.
Βιότοπος: δάση ελάτης.
Αειθαλές παράσιτο της ελάτης. Άλλα υποείδη παρασιτούν σε καστανιές και πεύκα.
Ο ιξός ή γκι έχει καρπό που είναι λευκή σφαιρική ράγα, της οποίας την ιξώδη σάρκα χρησιμοποιούσαν παλιότερα για να κατασκευάζουν ξέβεργες με τις οποίες έπιαναν πουλιά.
Φυτό φαρμακευτικό στην αρχαιότητα, αφού ο Θεόφραστος το θεωρούσε φάρμακο κατά της επιληψίας.

Ετυμολογία:
Viscum = ιξός
albus, a, um > λευκός.
abietis > Abies έλατο = του έλατου.



Παρασκευή 7 Οκτωβρίου 2016

Ailanthus altissima βρωμοκαρυδιά

Τουρκοβούνια 26/09/2016 Περισσός

Η βρωμοκαρυδιά Ailanthus altissima [(Mill.) Swingle 1916)] είναι κινέζικο δέντρο. Εισήχθη στην Ευρώπη και στην Ελλάδα για καλλωπιστικούς σκοπούς αλλά, καθώς δεν έχει φυσικούς εχθρούς στην Ευρώπη, επεκτάθηκε υπερβολικά και συνεχίζει να επεκτείνεται. 
Έχει πολύ ανθεκτικό ριζικό σύστημα και είναι δύσκολο να καταπολεμηθεί. Φύεται σε μπάζα, αυλές, ανοιχτούς χώρους στις πόλεις.

Ετυμολογία:
Ailanthus < aillanito το όνομα του δέντρου στις νήσους Μολούκες της Ανατολική Ασίας, που σημαίνει ότι έχει ύψος που φτάνει στον ουρανό.
altissima < υπερθετικός του altus (υψηλός).




Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2016

Bellis sylvestris

Γεράνεια 04/10/2008

Η Bellis sylvestris (Cirillo 1792) είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: υγρά λιβάδια, χωράφια, ελαιώνες, κήποι, συχνά σε ημισκιασμένες θέσεις και σε υψόμετρα 0-800 (-1400) μ.
Τα ανθοφόρα κεφάλια βγαίνουν σε πολύ μακρείς ποδίσκους κι έχουν διάμετρο μέχρι 4 εκατοστά.
Άνθιση: Σεπτέμβριος - Ιανουάριος.

Ετυμολογία:
Bellis < béllus όμορφος, χαριτωμένος.
sylvestris < sylva και silva, δάσος = δασική.

Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2016

Euphorbia prostrata

Τουρκοβούνια 30/09/2016

Η Euphorbia prostrata (Aiton 1789) είναι υποτροπικό φυτό της Βόρειας Αμερικής, με εξάπλωση σ' όλη την Ελλάδα εκτός από τις Κυκλάδες.
Μικρό εδαφόβιο φυτό. Βλαστοί έως 35 εκ. μέχρι και 10 κλάδους. Φύλλα ευρέως ελλειπτικά έως επιμήκη. Κυάθιο 1,5 χλ. ωοειδές.
Φύεται σε αγροτικά και παράκτια ενδιαίτηματα και ξηρές θέσεις, σε υψόμετρα 0-400 μ. και περιστασιακά έως 1100 μ. στην ηπειρωτική χώρα.
Ανθίζει Σεπτέμβριο - Οκτώβριο.

Ετυμολογία:
Euphorbia < ευ (καλώς) + φέρβω (τρέφω, βόσκω) και φορβή (τροφή, βοσκή) [2] Σύμφωνα με τον Πλίνιο, από το γιατρό Εύφορβο που ανακάλυψε τις θεραπευτικές ιδιότητες του φυτού. [3] Σύμφωνα με τον Treccani από το λατινικό euphorbium, που προέρχεται από το ελληνικό «ευφόρβιον».
prostrata < prosterno απλώνω κάτι στο έδαφος, καταστρώνω = εδαφόβια (πρηνής).
Chamaesyce < χαμαί + σύκο ==> αναφορά στους καρπούς του.




Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2016

Taraxacum minimum

Τουρκοβούνια 30/09/2016

Το Taraxacum minimum [(Guss.) N. Terracc., 1869] είναι μεσογειακό φυτό με διάσπαρτη εξάπλωση στην Ελλάδα. 
Στην Αμοργό αναφέρεται από την περιοχή της Αιγιάλης.
Βιότοπος: λιβάδια, διάκενα δασών, βραχώδεις πλαγιές.
Άνθιση: ανοιξιάτικη από τον Απρίλιο και φθινοπωρινή από τον Οκτώβριο.

Ετυμολογία:
Taraxacum < τάραχος + άκος (ίαμα, γιατρικό) < ακέομαι=θεραπεύω) // talkh chakok (περσικά) = πικρό βότανο.
minimum (λατιν.) = μικρότατο, ελάχιστο.

Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2016

Tribulus terrestris

Τουρκοβούνια 25/09/2016

Ο Τρίβολος ο επίγειος (Tribulus terrestris L. 1753) είναι κοσμοπολίτικο φυτό, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Κοινά ονόματα: τριβόλι, τριβούλι, κολλητσίδα.
Ετήσιο φυτό, 10-60 εκ., έρπον.
Φύλλα αντίθετα, πτεροσχιδή, τριχωτά.
Βιότοπος: αγροί, άκρες δρόμων, ξηρά λιβάδια.
Άνθη μονήρη, με 5 κίτρινα πέταλα
Ανθίζει Μάιο - Ιούλιο.

Ετυμολογία:
Tribulus > τρίβολος (τρι* + βόλος) μικρό σιδερένιο τεμάχιο με τρεις αιχμές τοποθετημένες έτσι ώστε η μία να στέκεται πάντοτε κατακόρυφα, όπως κι αν αυτό ριχνόταν στο έδαφος, το οποίο διασκόρπιζαν κατά μάζες, για να παρακωλύσουν την πορεία εχθρικού στρατού ==> αναφορά στους καρπούς που έχουν αιμηρές ακίδες = Τριβολος.
terrestris > terra ==> επειδή αναπτύσσεται την γη, μακριά από  νερό = επίγειος.



Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2016

Ceratonia siliqua

Γεράνεια 25/05/2013

Η χαρουπιά (Ceratonia siliqua L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό, με κύρια εξάπλωση στην νότια και νησιωτική Ελλάδα.
Βιότοπος: μακία βλάστηση, άκρες ελαιώνων, φρύγανα, ξηρά λιβάδια, σε υψόμετρα 0-500 (-900) μ.
Φύλλα με φυλλάρια ωοειδή, δερματώδη, λεία
Τα άνθη της είναι μικρά και αναπτύσσονται σε μακρείς βότρεις.
Η χαρουπιά είναι ένα πολύ ανθεκτικό δέντρο που κατάγεται από την ανατολική Μεσόγειο. Φτάνει τα 10 μ.Διαδόθηκε στις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες από τους αρχαίους Έλληνες, Φοίνικες και Ρωμαίους. Αργότερα την εξάπλωσαν με τις κατακτήσεις τους οι Άραβες σε όλη την περιοχή που την βρίσκουμε και σήμερα. Τότε είναι που διαδόθηκε και η αραβική λέξη «χαρούπι», που εμείς την πήραμε από τους Τούρκους.
Η αρχαία ελληνική λέξη για την χαρουπιά ήταν «κερωνία» που διατηρείται και σήμερα με τη μορφή κερατιά, κερατσιά και ξυλοκερατιά, από τη μορφή των καρπών της που μοιάζουν με κέρατα.
Η χαρουπιά καλλιεργείται από τα πανάρχαια χρόνια για το σκληρό και βαρύ ξύλο της που χρησιμοποιείται στη ξυλογλυπτική και την επιπλοποιία. Οι καρποί της, τα σοκολατόχρωμα χαρούπια ή ξυλοκέρατα, είναι πλούσια σε σάκχαρα, τα οποία αντιστοιχούν στο 50% του βάρους τους. Χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο της σοκολάτας και στην παραγωγή αλκοολούχων ποτών και οινοπνεύματος. Αλεσμένα παράγουν αλεύρι, που χρησιμοποιείται ως κτηνοτροφή. Στην γερμανοϊταλική Κατοχή το χαρουπάλευρο και το χαρουπόμελο έσωσαν χιλιάδες Έλληνες από τη πείνα.
Στην Ελλάδα υπάρχουν χαρουπιές, αυτοφυείς ή καλλιεργημένες, στην Κρήτη, Εύβοια, Σάμο, Κεφαλονιά, Αττική, Κύθηρα, Κυνουρία, κ.α. Το χαρούπι είναι πλούσιο σε πρωτεΐνη, φώσφορο και σίδηρο, ενώ περιέχει ασβέστιο τριπλάσιο από το γάλα. Μια ώριμη χαρουπιά 25 ετών μπορεί να δώσει σχεδόν 1 τόνο χαρούπια.

Ετυμολογία:
Ceratonia  > κέρας κέρατος + τείνω (τεντώνω, κλπ) ==> αναφορά στον καρπό που μοιάζει με ένα τεντωμένο κάρατο = Κερατονία, χαρουπιά. ξυλοκερατιά.
siliqua >  περικάρπιο οσπρίου, χέδρωπας, λουβί ==> αναφορά στα βρώσιμα σπέρματα.


Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2016

Smilax aspera

Τατόι 09/10/2009

Η Σμίλαξ η τραχεία (Smilax aspera L. 1753), είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: Συστατικό φυτό της μακκίας βλάστησης, σε υψόμετρα 0-600 (-900) μ.
Κοινή ανομασία: αρκουδόβατος.
Αναρριχητικό γεώφυτο, κοινό σε φράχτες και θαμνώνες.
Βλαστός αγκαθωτός, τετραγωνικός, που μπορεί να αποκτήσει μεγάλο μήκος.
Φύλλα βελοειδή-καρδιοειδή, λεία, δερματώδη με δύο έλικες στην βάση του μίσχου.
Άνθη εύοσμα, ανοιχτόχρωμα σε αποχρώσεις ρόδινου, κίτρινου και πρασινου σε κρεμαστές ταξιανθίες.
Φυτό δίοικο, με τα αρσενικά και τα θηλυκά άνθη να βρίσκονται σε διαφορετικά φυτά.
Οι καρποί είναι ράγες κόκκινες σε τσαμπιά.
Ανθίζει Σεπτέμβριο - Νοέμβριο.

Ετυμολογία:
Smilax > σμίλαξ (Διοσκουρίδης, κ.ά.).
asper, era, erum  = τραχύς, ακατέργαστος ==> αναφορά στα φύλλα.

*** σμῖλαξ τραχεῖα· οἱ δὲ ἡπατῖτις, οἱ δὲ καλυκάνθεμον, οἱ δὲ κυνόσβατον, οἱ δὲ ἀνίκητον, οἱ δὲ ἡλιόφυτον, οἱ δὲ ἀνατολικόν, οἱ δὲ δυτικόν, οἱ δὲ ἑλξίνη, οἱ δὲ κλύμενον
***σμῖλαξ λεία.

Διοσκουρίδης


Τατόι 09/10/2009



Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2016

Trifolium uniflorum

Σούνιο 05/03/2013

To Τριφύλλι το μονανθές (Trifolium uniflorum L.) είναι ευρωμεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα. Είναι πολυετές έρπον φυτο με φύλλα σε μακριούς ποδίσκους, Φυλλάρια οδοντωτά. 
Βιότοπος: πετρώδεις και βραχώδεις θέσεις, πρανή.
Άνθη λευκά ή λευκορόδινα.
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούνιο.




Πέμπτη 30 Ιουνίου 2016

Carlina lanata

Πάστρα 07/07/2013

Η Καρλίνα η εριώδης (Carlina lanata L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Βιότοπος: ξηρά λιβάδια, φρύγανα, παράκτια βραχώδη ενδιαιτήματα, σε υψόμετρα 0-400 (-700) μ.

Μονοετής πόα, ύψους 5-40 εκ. Φύλλα πτερόλοβα, αγκαθωτά, εριώδη από κάτω.
Κεφάλια 15-40 εκ. Βράκτια ρόδινα.
Ανθίζει Μάιο - Ιούλιο.

Ετυμολογία:
Carlina > γένος αφιερωμένο στο Καρλομάγνο, επειδή υποτίθεται ότι θεράπευσε τον στρατό του από την πανώλη με κάποια καρλίνα.
lanatus, a, um > lána μαλλί, έριον = εριώδης.


Τετάρτη 29 Ιουνίου 2016

Orlaya daucoides

Πάρνηθα 04/05/2008

Η Ορλάυα η δαυκοειδής [Orlaya daucoides (L.) Greuter 1967] είναι φυτό της Μεσογείου και της Δυτικής Ασίας, με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Φύλλα δις ή τρις πτεροσχιδή. Πέταλα λευκά, τα εξωτερικά πολύ μεγαλύτερα, δίλοβα. Καρπος ωοειδής, αγκαθωτός.
Φύεται σε ξέφωτα δασών, λιβάδια, φρύγανα, αγρούς σε υψόμετρα 400-2000 μ.
Ανθίζει Απρίλιο - Μάιο.

Ετυμολογία:
Orlaya > γένος αφιερωμένο στον Ρώσο βοτανικό Johann Orlay (1770-1827)
daucoides > daucus (λατιν) > δαύκος  + είδος = δαυκοειδής.
daucus > δαύκος (Διοσκουρίδης) και δαύκος (Θεόφραστος) -  το καρότο.


Παρασκευή 24 Ιουνίου 2016

Medicago sativa subsp. sativa

Πεντέλη 07/07/2009

Η Medicago sativa L. 1753 subsp. sativa είναι φυτό της Ευρώπης και της ΝΔ Ασίας, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: αγροτικά ενδιαιτήματα, ξηρά λιβάδια, σε υψόμετρα 0-600 μ.
Πολυετές φυτό με ετήσιους κλάδους ανορθωμένους και ρίζα περιστρεφόμενη, ικανή να βρει νερό μέχρι και 3 μ. βάθος
Φύλλα με 3 φυλλάρια.
Φυλλάρια προμήκη, οδοντωτά στην κορυφή.
Άνθη γαλάζια και ιώδη σε πυκνούς μασχαλιαίους βότρεις.
Καρπός χέδρωπας με 2-7 νεφροειδή σπέρματα κιτρινοπράσινα,
Ανθίζει από τον Μάρτιο μέχρι το φθινόπωρο.

Ετυμολογία:
Medicago >  > Media (η Μηδία) ιστορική γεωγραφική περιοχή του σημερινού Ιράν, νότια της Κασπίας = Μηδική.
sativus, a, um = εδώδιμη ήμερη σπαρτή.
.


Πέμπτη 23 Ιουνίου 2016

Erysimum atticum

Πεντέλη 18/05/2011

Το Ερύσιμο το αττικό (Erysimum atticum< Heldr. & Sart. ex Boiss 1854) είναι ενδημικό της Νοτιοανατολικής Στερεάς Ελλάδας.
Πολυετής πόα με διακλαδισμένο ξυλώδη βλαστό. Βλαστός τριχωτός 30-40 εκατοστών. Φύλλα βάσης αυλακωτά και οδοντωτά, τα υπόλοιπα σχεδόν ακέραια.
Βιότοπος: ορεινές θέσεις, σε περιοχές με έλατα και ψηλότερα.
Άνθη: κίτρινα σταυροειδή. Ο καρπός σχηματίζει κέρας.
Άνθιση: Μάρτιος - Μάιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Πεντέλη, Γεράνεια, Πατέρας, Κιθαιρώνας.

Ετυμολογία:
Erysimum > Ερύσιμον, φυτό που αναφέρει ο Θεόφραστος < ερύω (=προστατεύω) --> ερυσίπτολις (=επίθετο της Αθηνάς ως προστάτισσας της πόλης των Αθηνών)
atticum > Αττική = αττικό.




Τετάρτη 22 Ιουνίου 2016

Spiranthes spiralis

Σχινιάς 13/11/2015

Το Σπειρανθές το σπειροειδές [Spiranthes spiralis (L) Chevallier, 1827] είναι μια μικροσκοπική ορχιδέα με ευρεία εξάπλωση σε Ευρώπη, Ασία και Βόρεια Αφρική. Η μοναδική που ανθίζει το φθινόπωρο.
Πρώτη επιστημονική περιγραφή το 1753 από το Στρασβούργο της Γαλλίας.
 Λεπτό φυτό, με ύψος 6 - 30 εκατοστά. Βλαστός χνουδωτός. Τα φύλλα είναι μαραμένα κατά την άνθιση.
Βιότοπος: θαμνώνες, φρύγανα, λιβάδια, ακαλλιέργητα χωράφια, διάκενα πευκοδασών σε υψόμετρα μέχρι 1.400 μέτρα.
Άνθη: μικρά, λευκά σε σπειροειδή ταξιανθία με 6-30 άνθη.
Άνθιση: τέλη Αυγούστου - Οκτώβριος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πεντέλη, Υμηττός, Λαυρεωτική, Σχινιάς, Σαλαμίνα...
Ετυμολογία:
Spiranthes > spira (latin) > σπείρα + άνθος = Σπειρανθές.
spiralis > spira (latin) > σπείρα.

Τρίτη 21 Ιουνίου 2016

Crocus cartwrightianus

Υμηττός 15/11/2015

Ο Κρόκος του Καρτράϊτ (Crocus cartwrightianus Herbert 1843) είναι ενδημικός Αττικής, Κυκλάδων, Δυτικής Κρήτης. Είναι ο άγριος πρόγονος τ ου καλλιεργήσιμου κρόκου,
Βολβώδες φυτό. Φύλλα 7-12. Στύλος με μεγάλες κόκκινες διακλαδώσεις, που κρέμονται έξω από το περιάνθιο. Ανθήρες κίτρινοι
Βιότοπος: πετρώδεις θέσεις, από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι μέσα υψόμετρα.
Άνθη: συνήθως μοβ με σκούρες νευρώσεις αλλά και λευκά με μοβ νευρώσεις. Είναι αρωματικά και δεν κλείνουν την νύχτα.
Άνθιση: Οκτώβριος - Δεκέμβριος
Εξάπλωση στην Αττική: Υμηττός, Λαυρεωτική, Πάνειον όρος Κερατέας, λόφοι Μεσογείων, Αίγινα, Σαλαμίνα, Πάστρα, Τουρκοβούνια, Βουλιαγμένη, Βουρκάρι Μεγάρων...

Ετυμολογία:
Crocus < κρόκος (πιθανώς από την κρόκη, υφάδι).
cartwrightianus < αφιερωμένο στον Άγγλο πρόξενο στην Κωνσταντινούπολη Cartwrihgt που συνέλεξε το φυτό από την Τήνο = του Καρτράιτ.




Δευτέρα 20 Ιουνίου 2016

Serapias orientalis subsp. orientalis


Πεντέλη 20/04/2009

Η Σεραπιάς η ανατολική [Serapias orientalis (Greuter, 1972) H. Baumann & Künkele 1988 subsp. orientalis] είναι ορχιδέα της Ανατολικής Μεσογείου, με κέντρο εξάπλωσης στην Ελλάδα την Νότια Πελοπόννησο και τα νησιά του Αιγαίου.Χείλος ανοιχτόχρωμο (ωχροκίτρινο, πορτοκαλί έως ερυθρωπό). Φύεται σε λιβάδια, ελαιώνες, θαμνώνες, φρύγανα. Ανθίζει την άνοιξη.
Περιγράφτηκε το 1972 (Greuter) από το Λασίθι της Κρήτης.
Ετυμολογία:
Serapias > Σεραπιάς, ορχιδέα που ονοματίζει ο Διοσκουρίδης > Σέραπις (και Σάραπις) ελληνοαιγυπτιακός θεός της Ελληνιστικής Εποχής.
orientalis (λατιν.) = ανατολική.




Κυριακή 19 Ιουνίου 2016

Ophrys apifera

Πεντέλη 18/05/2011

Η Οφρύς η μελισσοφόρος (Ophrys apifera, Hudson 1762) είναι ευρωπαϊκή και μεσογειακή ορχιδέα, με ευρεία εξάπλωση και στην Ελλάδα.Περιγράφτηκε το 1762 από την Αγγλία.
Εύρωστο φυτό με ύψος 20-50 εκατοστά. Πολλές φορές αυτοεπικονιάζεται με αποτέλεσμα την δημιουργία πολλών ποικιλιών και μορφών.
Βιότοπος: φρυγανότοποι, θαμνώνες, λιβάδια, ανοίγματα δασών μέχρι τα 1.800 μ.
Άνθη: τρίλοβα, κυλινδρικά καφετιά. Θυρεός κίτρινος, διχαλωτός. Σέπαλα ρόδινα.
Άνθιση: Απρίλιος - Ιούνιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πεντέλη, Πάρνηθα.

Ετυμολογία:
Ophrys > Οφρύς (φρύδι). Δεν είναι ξεκάθαρο σε ποια χαρακτηριστικά του γένους Ophrys αναφέρεται το όνομα ενώ υπάρχει και το ενδεχόμενο γλωσσικής παρερμηνείας.
apifera >  apis (λατιν.) μέλισσα + φέρω = μελισσοφόρος.



Η εξάπλωση του είδους από το http://www.elisajeanluc.fr/orchidees_nature/ophrys/ophrys_apifera.htm

Σάββατο 18 Ιουνίου 2016

Centaurea attica subsp. pentelica

Πεντέλη 28/05/2013

Η Κενταύρια η αττική υποείδος η πεντελική [Centaurea attica Nyman 1967 subsp. pentelica (Hausskn.) Dostál 1976] είναι εενδημικό υποείδος της ποικιλόμορφης Κενταύριας της Αττικής. Αναφέρεται και από την Εύβοια.
Ξεχωρίζει από τα πρασινωπά χνοώδη φύλλα. Πολύβλαστο φυτό, με άνθη ροζ ή μοβ.
Βιότοπος: Προτιμά βραχώδεις και πετρώδεις θέσεις.
Άνθη: ρόδινα ή ιώδη.
Άνθιση: Μάιος- Ιούλιος.
Εξάπλωση στη Αττική: Πεντέλη, Πάρνηθα...

Ετυμολογία:
Centaurea > Centaurus > Κένταυρος (ο Κένταυρος Χείρων ήταν γιατρός και δάσκαλος του Ασκληπιού).
attica > Αττική.
pentelica > Πεντελικόν, Πεντέλη.


Παρασκευή 17 Ιουνίου 2016

Spartium junceum

Πεντέλη 07/07/2009

Το Spartium junceum L. 1753 είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: θαμνώνες, βραχώδεις τοποθεσίες σε υψόμετρα 0-800 (-1300) μ.
Θάμνος πολύκλαδος, ύψους 1-3 μ. Κλαδιά πράσινα, σχοινοειδή.
Φύλλα απλά, άμισχα, 15-25 χιλ, εύπτωτα.
Ταξιανθία βότρυς. Στεφάνη κίτρινη 25 χιλ.
Καρπός χέδρωπας συμπιεσμένος, τριχωτός στην αρχή.
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούλιο.

Ετυμολογία:
Spartium > σπάρτος = Σπάρτο
junceus, a, um > Juncus λατινική ονομασία για το καλάμι, το βούρλο ==> αναφορά στην μορφή των βλαστών = βουρλόμορφο.





Τετάρτη 15 Ιουνίου 2016

Ophrys argolica

Υμηττός 16/04/2014

Η Οφρύς η αργολική (Ophrys argolica, H. Fleischmann. 1919) είναι ενδημικό κυρίως της Πελοποννήσου και της Ανατολικής Στερεάς.
Σπανιότατη στην Αττική, με δύο επιβεβαιωμένες θέσεις στον Υμηττό.
Φυτό με ψηλό βλαστό και 9-11 άνθη.
Βιότοπος: φρυγανότοποι, θαμνώνες, ανοίγματα δασών, παρυφές δρόμων.
Άνθος: Πορτοκαλί, κόκκινο-καφέ, με πυκνό λευκό τρίχωμα στην βάση.
Σέπαλα και πλαϊνά πέταλα ροζ έως πορφυρά.
Άνθιση: Μάρτιος - Απρίλιος.
*** Περιλαμβάνεται στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων & Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας (RDB 1996).

Ετυμολογία:
Ophrys > Οφρύς (φρύδι). Δεν είναι ξεκάθαρο σε ποια χαρακτηριστικά του γένους Ophrys αναφέρεται το όνομα ενώ υπάρχει και το ενδεχόμενο γλωσσικής παρερμηνείας.
argolica >  Άργος = αργολική.

Δευτέρα 13 Ιουνίου 2016

Campanula spatulata subsp. spruneriana

Πάρνηθα 29/05/2011

Η Campanula spatulata subsp. spruneriana [(Hampe) Hayek 1930] είναι βαλκανικό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα, εκτός Κρήτης.
Φύλλα βάσης ελλειψοειδή με μακρύ λεπτό μίσχο.
Βιότοπος: λιβάδια, φρύγανα, ξέφωτα δασλων, άκρες δρόμων.
Άνθη σε μακρείς ποδίσκους, χοανοειδή, διαιρεμένα μέχρι την μέση, κυανά-ιωδη μέχρι λευκά με σκούρες νευρώσεις.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Campanula > > campana (λατιν.) > campanula υποκοριστικό
spatulata > παραλλαγή της λέξης spathulata ( = με σχήμα σπάτουλας, κοχλιαρίου) = κοχλιαρόφυλλη
spruneriana > αφιερωμένη στον Βαυαρό βοτανικό Wilhelm von Spuner (1805-1874).




Σάββατο 11 Ιουνίου 2016

Convolvulus cantabrica

Πάρνηθα 22/05/2010

Ο Κονβόλβουλος ο κανταβρικός (Convolvulus cantabrica L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό. Στην Ελλάδα εξαπλώνεται σε όλη την χώρα, εκτός της Κρήτης.
Βιότοπος: πετρώδεις πλαγιές, ακαλλιέργητοι αγροί, φρύγανα
Ανθίζει από τον Μάιο και σχεδόν όλο τοο καλοκαίρι, ανάλογα με τις συνθήκες

Ετυμολογία:
Convolvulus > convolvo (λατιν.) διαπλέκω - για τα συχνά άστατα στελέχη των ειδών αυτού του γένους = Κονβόλβουλος
cantabrica > Cantabria η βόρεια ακτή της Ισπανίας μέχρι τα Πυρηναία = κανταβρικός