ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚ

Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017

Dorycnium rectum

Πάρνηθα 31/05/2013

Το Dorycnium rectum (L.) Ser.  είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Συνώνυμα: Bonjeanea recta (L.) Rchb. - Lotus rectus L.
Όρθιο, πολύ διακλαδισμένο βότανο, ύψους 17 έως 130 εκ. Φύλλα 3-5
Βιότοπος: υγρές θέσεις, ρεματιές, ακτές λιμνών σε υψόμετρα 0-600 (900) μ.
Ταξιανθία με 15-35 άνθη. Κάλυκας ίσος ή μεγαλύτερος από τον σωλήνα. Στεφάνη 3,5-5,5 χιλ. λευκή και ενίοτε ροζ.
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούλιο.

Ετυμολογία:
Dorycnium > δόρυ + κνάω και κναίω (ξύνω, τρίβω) / επειδή το φυτό χρησιμοποιήθηκε για να δηλητηριάζει τις λόγχες των δοράτων // αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη και τον Πλούταρχο = δορύκνιον.
rectus, a, um > rego κυβερνώ = ευθεία, φυσική, χωρίς ελαττώματα.


Τετάρτη 30 Αυγούστου 2017

Thymus longicaulis subsp. chaubardii

Πάρνηθα 29/05/2011

Ο Thymus longicaulis subsp. chaubardii (Rchb. f.) Jalas 1980, είναι φυτό των Βαλκανίων και της Ανατολίας, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα εκτός Κρήτης, Κυκλάδων και Ιονίου.
Πολυετές φυτό, μαξιλαρόμορφο, πολύκλαδο. Βλαστός τριχωτός 3-10 εκ..
Φύλλα 5-13 χιλ. στενά ελλειπτικά.
Άνθη 4-6 χιλ ρόδινα.
Βιότοπος: βραχώδεις πλαγιές και ανοιχτοί θαμνώνες, σε υψόμετρα 200-1600 μ.
Άνθη 4-4 χιλ. ρόδινα.
Ανθίζει Μάιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Thymus > θύμος > θύω - από την έντονη μυρωδιά, εξ ου και θυμίαμα = θυμάρι
longicaulis > longus μακρύς + caulis καυλός, βλαστός = μακρύβλαστος.
chaubardii > αφιερωμένος στον Γάλλο βοτανικό Louis Athanase (Anastase) Chaubard (1781-1854), που δημοσίευσε το 1838 μαζί με τον J. B. Bory de Saint φυτά από Πελοπόννησο και Κυκλάδες
..

Τρίτη 29 Αυγούστου 2017

Anthyllis hermanniae

Πεντέλη 18/06/2011

Η Ανθυλλίς του Χέρμαν (Anthyllis hermanniae L.)  είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Θάμνος με βλαστό μέχρι 50 εκ. και αποξυλωμένα κλαδιά που καταλήγουν σε αγκάθι.
Βιότοπος: θαμνώνες, φρύγανα, λιβάδια, δάση κωνοφόρων σε υψόμετρα 0-600 (1100) μ.
Φύλλα απλά ή σύνθετα με 3 φυλλάρια. Φυλλάρια προμήκη-σπατουλοειδή ή προμήκη-αντιστρόφως ωοειδή, με πυκνές μακριές και λεπτές (μεταξώδεις) τρίχες, ειδικά στην κάτω επιφάνεια.
Άνθη ανά 2 ή 3 σε αθροίσματα στην μασχάλη των φύλλων. Στεφάνη κίτρινη. Καρπός χέδρωπας με 1 σπέρμα.
Ανθίζει Μάρτιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Anthyllis > υποκοριστικό του «άνθους». Το όνομα αναφέρεταθ από τον Διοσκουρίδης για ένα υδρόβιο φυτό και από τον Πλίνιο για την Ajuga.
hermanniae > αφιερωμένο στον Γερμανό βοτανικό Paul Hermann (Pauli Hermanni 1646-1695), διευθυντή του βοτανικού κήπου του Leiden (Ολλανδίας) = του Χέρμαν
.

Δευτέρα 28 Αυγούστου 2017

Malva cretica subsp. cretica

Πατέρας 01/05/2014

Η Malva cretica Cav. 1786, είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Βιότοπος: παράκτιες περιοχές, άκρες αγρών, δρόμοι, ελαιώνες, φρύγανα σε υψόμετρα 0-700 (-1100) μ.
Αυτή η μικρή μολόχα έχει βλαστούς τριχωτούς, όρθιους ή κατακείμενους.
Φϋλλα τα κατώτερα είναι σχεδόν κυκλικά, ενώ τα ανώτερα έχουν πολύ στενούς λοβούς.
Άνθη, διαμέτρου έως 2 εκ., ανοιχτορόδινα με σκούρες νευρώσεις.
Ανθίζει από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τον Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Malva > malva (λατιν.). Η μαλάχη των αρχαίων, μολόχα.
cretica > Creta Κρήτη.


Κυριακή 27 Αυγούστου 2017

Lathyrus digitatus

Πάρνηθα 17/04/2009

Ο Lathyrus digitatus (M. Bieb.) Fiori 1900 είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Πολυετές φυτό. Βλαστός γυμνος, 10-40 εκ., χωρίς πτερύγια. Ρίζες ατρακτοειδείς, σαρκώδεις.
Βιότοπος: αγροί, λιβάδια, διάκενα δασών κωνοφόρων σε υψόμετρα 300-1400 μ.
Φύλλα σύνθετα χωρίς έλικες. Φυλλάρια σε 1-2 ζεύγη, γραμμοειδή. Παράφυλλα ελλειψοειδή, σχεδόν βελοειδή.
Ταξιανθία βότρυς με 4-10 άνθη. Στεφάνη 15-30 χιλ., κοκκινωπή-πορφυρή. Καρπός χέδρωπας, καστανός, γυμνός, με 6-7 λεία σπέρματα
Άνθη ανά 2 ή 3 σε αθροίσματα στην μασχάλη των φύλλων. Στεφάνη κίτρινη. Καρπός χέδρωπας με 1 σπέρμα.
Ανθίζει Μάρτιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Lathyrus > λάθυρος (λαθούρι). 
digitatus > dígitus δάχτυλο - με μέρη που μοιάζουν με δάχτυλο.


Σάββατο 26 Αυγούστου 2017

Thapsia garganica

Πάρνηθα 22/05/2011

Η Θαψία του Γκάργανο (Thapsia garganica L. 1767) είναι μεσογειακό φυτό Στην Ελλάδα εξαπλώνεται στην νότια χώρα και τα νησιά.
Πολυετές φυτό, λείο ή λίγο τριχωτό, με ύψος 30-250  εκατοστά. Ρίζα με πολλές σκληρές ίνες. Βλαστός κούφιος γραμμωτός. Σκιάδιο με 5-20 ακτίνες, χωρίς βράκτια. Καρπός με περιφερειακά πτερύγια
Βιότοπος: αγροί, άγονοι πετρώδεις τόποι χαμηλού υψομέτρου.
Άνθιση Μάιο-Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Thapsia > Θαψία, φυτό που αναφέρει ο Θεόφραστος.
garganica >> Gargano, ακρωτήριο της Απουλίας στην Νότια Ιταλία = του Γκάργκανο.

θαψία· οἱ δὲ ὑπώπιον, οἱ δὲ παγκράτιον, οἱ δὲ σκαμμώνιον, οἱ δὲ θηλυπτερίς, Ῥωμαῖοι φερουλάγω, οἱ δὲ φέρουλα σιλβέστρις, Ἄφροι βοιδίν. (Διοσκουρίδης)

Ἔστι δέ, ὥσπερ ἐλέχθη, τῶν μὲν πάντα χρήσιμα καὶ ἡ ῥίζα καὶ ὁ καρπὸς καὶ ὁ ὀπός, ὥσπερ ἄλλων τε καὶ τοῦ πανάκους· τῶν δὲ ἡ ῥίζα καὶ ὁ ὀπός, οἷον τῆς σκαμμωνίας καὶ τοῦ κυκλαμίνου καὶ τῆς θαψίας καὶ ἑτέρων, καθάπερ καὶ τοῦ μανδραγόρου· τοῦ γὰρ μανδραγόρου τὸ φύλλον χρήσιμον εἶναί φασι πρὸς τὰ ἕλκη μετ' ἀλφίτου... (Θεόφραστος)





Πέμπτη 24 Αυγούστου 2017

Pisum sativum subsp. biflorum

Γεράνεια 13/04/2013

Το Pisum sativum subsp. biflorum, (Raf.) Soldano είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου και της ΝΔ. Ασίας με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: ακαλλιέργητοι αγροί, κράσπεδα αγρών, πρανή δρόμων. Καλλιεργείται για να αποδώσει τον αρακά και πολλές φορές εμφανίζεται ως δραπέτης από καλλιέργειες.
Γυμνό ετήσιο ποώδες (θερόφυτο) φυτό, με ύψος έως και 200 εκ. Βλαστός τετραγωνικής διατομής.
Φύλλα σύνθετα με 1-3 ζεύγη φυλλαρίων. Φυλλάρια σχεδόν κυκλικά έως ελλειψοειδή ή προμήκη. Παράφυλλα ωοειδή ή ελλειψοειδή, με βάση σχεδόν καρδιοειδή.
Ταξιανθία βότρυς. Στεφάνη πορφυρή ή λευκή.
Καρπός χέδρωπας κίτρινος ή καστανωπός, με έως 10 σπέρματα.
Ανθίζει την άνοιξη.

Ετυμολογία:
Pisum > λατινική ονομασία του αρακά. 
sativum = εδώδιμο, ήμερο, σπαρτό
biflorum > bis δις + flos, floris άνθος = διανθής, με δύο άνθη στον βλαστό.


Τετάρτη 23 Αυγούστου 2017

Stellaria cupaniana

Πάρνηθα 08/05/2011

Η Stellaria cupaniana [(Jord. & Fourr.) Bég. 1909] είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα. Έχει φαρμακευτικές χρήσεις από την λαϊκή ιατρική
Βιότοπος: λιβάδια, ρέματα, δασικά ανοίγματα σε υψόμετρα 0-1200 (-1700) μ.
Ετήσιο φυτό, με ύψος έως 40 εκ.
Κατώτερα φύλλα λεία, ωοειδή, μυτερά, μακρόμισχα - τα ανώτερα επιφυή.
Άνθη με ποδίσκο. Στεφάνη 8-10 χιλ., με σέπαλα ισομήκη με τα 5 λευκά πέταλα, τα οποία είναι σχισμένα στην βάση και δίνουν την εντύπωση ότι πρόκειται για 10 πέταλα ανά ζεύγη των δύο.
Άνθιση: Μάρτιος - Μάιος.

Ετυμολογία:
Stellaria > stella (λατιν.) αστέρι ==> από την μορφή των λουλουδιών σε πλήρη άνθιση.
cupanianus, a, um = προς τιμήν του Francesco Cupani (1657-1710), Ιταλού βοτανικού.


Δευτέρα 21 Αυγούστου 2017

Vicia cretica

Μερέντα 22/04/2011

Η Vicia cretica Boiss. & Heldr. in Boiss. 1849 είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου, με εξάπλωση στην κεντρική, νότια και νησιωτική Ελλάδα.
Ετήσιο φυτό μικρό και λεπτό. Βλαστός 10-30 εκ.
Φυλλάρια 2-5 σε ζεύγη, γραμμικά-ελλειπτικά.
Βιότοπος: φρύγανα σε βραχώδεις πλαγιές. Συχνά τα φυτά είναι μπλεγμένα και προστατεύονται από ακανθώδεις θάμνους. Σε υψόμετρα 0-800 μ. (-1450 στην Κρήτη).
Άνθη 2-6, με κόκκινο-φωτεινό ροζ εξωτερικά και κόκκινα-μοβ στα φτερά και εσωτερικά. Καρπός χέδρωπας λείος, συμπιεσμένος στο κάτω μέρος.
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Vicia > vicia (λατιν. Πλίνιος, Βιργίλιος) κύαμος, κουκί = βίκος
cretica > Κρήτη.