ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚ

Τρίτη 29 Απριλίου 2014

Trigonella rotundifolia

Βραυρώνα 22/04/2014 Χαμολιά

Η Trigonella rotundifolia είναι μεσογειακό φυτό, με εξάπλωση στο Αιγαίο, την Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο.
Συνώνυμα: Trifolium rotundifolium Sm. - Trigonella coerulescens (M. Bieb.) Halácsy.
Βιότοπος: βραχώδεις παραθαλάσσιες θέσεις με φρύγανα, σε υψόμετρα έως 100 μ.
Χνουδωτό μονοετές φυτό. Φυλλάρια οδοντωτά.
Άνθη 12-15, μπλε, σε κεφάλια.
Καρποί χέδρωπες 6-12 χιλ, κυλινδρικοί, καμπωυλωτοί με 406 σπέρματα
Ανθίζει Απρίλιο - Μάιο.

Ετυμολογία:
Trigonella > τρίγωνο ==> αναφορά στα φύλλα που αποτελούνται από τρία τριγωνικά φυλλάρια
rotundifolius, a, um > rotundus στρογγυλός + folium φύλλο = στρογγυλόφυλλη, πλατύφυλλη.


Κιθαιρώνας 12-05-2013

Δευτέρα 28 Απριλίου 2014

Serapias vomeracea

Σχινιάς 23/04/2014

Βραυρώνα 22/04/2014 Χαμολιά

 Η Σεραπιάς η «υνιόμορφη» (Serapias vomeracea (Burm.f.) Briq. 1910) εξαπλώνεται σε Μεσόγειο και Ανατολική Ευρώπη. Πρώτη επιστημονική περιγραφή το 1770 από την Βερόνα της Ιταλίας.
Στην Ελλάδα εξαπλώνεται κυρίως στην δυτική χώρα.
Ρωμαλέο φυτό, με ύψος 30-60 εκατοστά. Φύλλα 4-7 στενά, λογχοειδή.
Συχνά σχηματίζει συστάδες.
Βιότοπος: λιβάδια, ακαλλιέργητα χωράφια, φρύγανα, ελαιώνες, ανοιχτά δάση σε υψόμετρα μέχρι 1.200 μέτρα.
Άνθη: κοκκινωπά - κεραμιδί, με άσπρο τρίχωμα στο επιχείλιο.
Άνθιση: Μάρτιος - Ιούνιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Υμηττός, Σχινιάς.
Ετυμολογία:
Serapias > Σεραπιάς, ορχιδέα που ονοματίζει ο Διοσκουρίδης < Σέραπις (και Σάραπις) ελληνοαιγυπτιακός θεός της Ελληνιστικής Εποχής.
vomeracea > vomer, vomeris (υνί) = από την μορφή σχήμα του επιχειλίου, «υνί-μορφή».


Πέμπτη 24 Απριλίου 2014

Anthemis tomentosa


Βραυρώνα 22/04/2014 Χαμολιά

Η Ανθεμίς η χνουδωτή (Anthemis tomentosa L. 1753) είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα εκτός Κρήτης.
Συνώνυμο: Anthemis peregrina L.
Βιότοπος: βραχώδεις και αμμώδεις ακτές.
Ετήσιο φυτό με έρποντες χνουδωτούς βλαστούς, 5-25 εκ. Φύλλα σαρκώδη πτεροσχιδή με επιμήκη αμβλεία τμήματα. Όλα τα μέρη του φυτού καλύπτονται από λεπτό εριώδες τρίχωμα.
Ανθίζει από τα τέλη Μαρτίου.

Ετυμολογία:
Anthemis > ανθεμίς (> άνθεμον), όνομα που χρησιμοποιεί ο διοσκουρίδης για το χαμομήλι = Ανθεμίς.
tomentosa > toméntum χνούδι = χνουδωτή, εριώδης.


Ανθεμίς η εριώδης (Anthemis tomentosa)

Τρίτη 22 Απριλίου 2014

Cephalanthera longifolia

Πεντέλη 19/04/2014

Το Κεφαλάνθηρο το μακρόφυλλο [Cephalanthera longifolia (L.) Fritsch 1888] είναι μια ευρασιατική ορχιδέα με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Περιγράφτηκε το 1753 από την Σουηδία.
Λεπτό φυτό με ύψος 15-60 εκατοστά.
Φύλλα 4-12 μακριά, λογχοειδή, πράσινα με έντονες νευρώσεις.
Βιότοπος: ξέφωτα δασών, άκρες δασικών δρόμων, σκιερές θέσεις, σε υψόμετρα μέχρι τα 1800 μέτρα.
Άνθη: λευκά, σχεδόν κλειστά, με πορτοκαλί εσωτερικό, σε αραιή επιμήκη ταξιανθία.
Άνθιση: Απρίλιος - Ιούλιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Πεντέλη, Κιθαιρώνας.

Ετυμολογία:
Cephalanthera > κεφαλή + ανθήρας - αναφέρεται στο σχήμα των ανθήρων = Κεφαλάνθηρο
longifolia > longus μακρύς, μακρός + folium φύλλο = μακρόφυλλη.


Πεντέλη 19/04/2014


Η εξάπλωση του είδους από το http://www.elisajeanluc.fr/orchidees_nature/cephalanthera/cepha_longifolia.htm


Κυριακή 13 Απριλίου 2014

Paeonia mascula subsp. hellenica

Πάρνηθα 11/04/2014

Η Παιωνία η αρρενωπή υποείδος η ελληνική [Paeonia mascula (L.) Miller 1768 subsp. hellenica Tzanoydakis 1977) είναι ενδημική της Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου και Ανατολικού Αιγαίου.
Το φυτό οφείλει το όνομά του στον μυθικό Παίωνα, μαθητή του γιατρού των θεών Ασκληπιού, ο οποίος θεράπευσε ένα τραύμα του Πλούτωνα που του είχε προκαλέσει ο Ηρακλής. Ο Ασκληπιός σκότωσε τον μαθητή του από φθόνο, αλλά ο Πλούτων τον μεταμόρφωσε στο άνθος που πήρε το όνομά του. Εξ άλλου, η λέξη «παιάν», που υποδηλώνει δοξαστικό ύμνο, απευθυνόταν αρχικά στον Απόλλωνα Παιάνα ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για κάποια θεραπεία με το φυτό.
Οι παιωνίες είναι από τα ωραιότερα φυτά της ελληνικής φύσης. Ήταν γνωστές από την αρχαιότητα για την ομορφιά των ανθέων τους και για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες.
Κατά τον Διοσκουρίδη, το φυτό θεωρείται αντίδοτο στους πυρετούς, τις δηλητηριάσεις και τη μαγεία. Κατά τον Πλίνιο, είναι εμμηναγωγό, κατάλληλο για τις παθήσεις των νεφρών, των εντέρων, τους κολικούς, τα δαγκώματα των φιδιών και, επί πλέον, διώχνει τους εφιάλτες. Η συλλογή του φυτού συνοδευόταν από
παράξενες δοξασίες. Σύμφωνα με τον Θεόφραστο, οι ρίζες έπρεπε να συλλέγονται την νύχτα, αλλιώς ο συλλέκτης κινδύνευε να υποστεί την επίθεση δρυοκολάπτη και να απωλέσει την όρασή του. Η πρόληψη αυτή επέζησε έως τον 17ο αιώνα.
Στη σύγχρονη ιατρική η παιωνία θεωρείται ότι έχει αναλγητικές και ηρεμιστικές ιδιότητες.
Βιότοπος: δολίνες, διάκενα δασών ελάτης ή καστανιάς, θαμνότοποι σε μεσαία και μεγάλα υψόμετρα
Άνθη: μεγάλα και πάλλευκα.
Άνθιση: Απρίλιος - Ιούνιος.
Εξάπλωση στην Αττική: Μόνο στην Πάρνηθα και μόλις σε τρεις θέσεις. Τα περίπου 70 φυτά της Πάρνηθας κινδυνεύουν από την συλλογή που κάνουν αστόχαστα οι επισκέπτες.
Ετυμολογία
Paeonia > παιωνία > Παίων = το όνομα παιωνία το έδωσε ο Θεόφραστος προς τιμήν του Παίωνος, μυθικού ιατρού των Ελλήνων θεών που μετατράπηκε σε λουλούδι από τον Πλούτωνα.
mascula (λατιν.) = αρρενωπή, αρσενική ==> λόγω της ευρωστίας του φυτού.
hellenica > Ελλάς (Hellas).

 


Παρασκευή 11 Απριλίου 2014

Tulipa hageri

 
Πάρνηθα 11/04/2014

Η Τουλίπα του Χάγκερ (Tulipa hageri Heldr. 1874) είναι αυτοφυής σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Δ. Τουρκία.
Περιγράφτηκε το 1874 από την Δεκέλεια (Τατόι) της Αττικής. Από μερικούς (Boissier) θεωρείται χρωματική
ποικιλία της Tulipa orphanidea.
Πολυετές βολβώδες φυτό. Βλαστός 8-27 εκ. Φύλλα γραμμοειδή, αυλακωτά, λεία.
Βιότοπος: λιβάδια, καλλιεργημένα χωράφια, πετρώδες έδαφος
Άνθη: 1-3 κόκκινα.
Άνθιση: από τον Απρίλιο μέχρι τον Μάιο.
Εξάπλωση στ ην Αττική: μόνο στην Πάρνηθα.
Κινδυνεύει όμως με εξαφάνιση από την συλλογή στην οποία επιδίδονται οι εκδρομείς, ιδιαίτερα στο οροπέδιο της Μόλας, όπου πλέον σπανίζει
Ετυμολογία:
Tulipa > από τουρκική túlipand, τουρμπάνι.
hageri > προς τιμήν του Γερμανού Φρειδερίκου Χάγκερ (Friedrich Hager, 1822-1902) που την συνέλεξε.


Πάρνηθα 19/04/2013

Παρασκευή 4 Απριλίου 2014

Rindera graeca

Κιθαιρώνας 03/04/2014

Η Ρίντερα η ελληνική (Rindera graeca [A. DC.) Boiss. & Heldr. 1846] είναι ενδημικό είδος της Ελλάδας.
Ευδοκιμεί στην Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, Βόρεια Πίνδο, Γράμμο και Εύβοια, σε υψόμετρα 1.600 - 2.300 μέτρα.
Περιγράφτηκε από τον Πάρνωνα.
Συνώνυμα: Mattia graeca, Cynoglossum graecum.
Πολυετής πόα, με πυκνό τρίχωμα σε όλα τα μέρη. Φύλλα επαλάσσοντα, στενά. Βλαστός όρθιος, ύψους 10-20 εκ., σχεδόν γυμνός από φύλλα.
Βιότοπος: πετρώδεις τοποθεσίες, στην υποαλπική και αλπική ζώνη.
Άνθη χοανοειδή. Ανθίζει από τα μέσα της άνοιξη.
Στην Αττική φύεται στον Κιθαιρώνα.
Ετυμολογία:
Rindera > όνομα αφιερωμένο στον Γερμανό γιατρό Franz Andreas Rinder (1714-1771)
graeca = ελληνική
.