Freesia refracta

Υμηττός 26/02/2010 Hymittos

Η «φρέζα» (Freesia refracta) έχει πατρίδα το τμήμα της Νότιας Αφρικής με το μεσογειακό κλίμα. Είναι φυτό επιγενές (ξενικό). Στην Αττική και την Πελοπόννησο (ιδιαίτερα στη Μάνη) έχει εγκλιματιστεί τόσο καλά, ώστε να αναπαράγεται μόνη στην φύση. Πρόκειται δηλαδή για φυτά που λέγονται «δραπέτες», επειδή «δραπέτευσαν» από καλλιέργειες σε κήπους ή γλάστρες. Η φρέζα έχει άνθη χρώματος κρεμ που γέρνουν μονόπλευρα, γι' αυτό και το επιστημονικό της όνομα είναι Φρεέζια η καμπτή (refracta). Κυκλοφορούν, βεβαίως, και πολλά τεχνητά υβρίδια, όπως αυτό της φωτογραφίας από τις πλαγιές του Υμηττού.

Cyclamen hederifolium

Πάρνηθα 18/10/2008 Μπάφι

Το Κυκλάμινο το κισσόφυλο (Cyclamen hederifolium, Sol ex Aiton 1789 subsp. hederifolium) είναι μεσογειακό είδος, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Φύλλα παρόμοια μ΄ αυτά του κισσού (hedera) απ' όπου και το όνομα. Τα φύλλα εμφανίζονται μαζί με τα άνθη ή αμέσως μετά.
Κόνδυλος πολύ μεγάλος, πεπλατυσμένος, χωρίς χοντρές ρίζες.
Άνθη ανοιχτορόδινα, σκούρα με προεξοχές στη στεφάνη.
Ανθίζει το φθινόπωρο σε δροσερές και σκιερές τοποθεσίες, σε δάση, χαράδρες και ρεματιές.
Είδος συχνά καλλιεργούμενο.

Ετυμολογία
Cyclamen > κυκλάμινος > κύκλος - από τους τέλειους κύκλους που κάνουν οι καρποφόροι βλαστοί καιη στεφάνη.
hederifolium > hedera (λατιν) κισσός + folium (λατιν.) φύλλο = κισσόφυλλο.

Φθινοπωρινά λουλούδια από τον Υμηττό

φωτογραφίες (c) Γιάννης Κοφινάς

Μετά και τις τελευταίες βροχές τα βουνά της Αττικής γέμισαν με κρόκους, στερνμπέργκιες και κοχλικά. Η αναγέννηση της αττικής φύσης άρχισε...

Φριτιλάριες graeca από την Μερέντα

Biarum tenuifolium subsp. abbreviatum

Πάρνηθα 01/10/2009 Αγία Τριάδα

Το Δίαρον το λεπτόφυλλο υποείδος το στενόμακρο [Biarum tenuifolium subsp. abbreviatum (Scho tt) K.Richt. 1890] εξαπλώνεται στην Ελλάδα,Δυτικά Βαλκάνια, Ιταλία, Σικελία, Σαρδηνία.
Βολβώδες φυτό με περίεργη εμφάνιση και με οσμή κοπριάς, η οποία προσελκύει μύγες για την επικονίαση. Φύλλα, 3-5, που εμφανίζονται την άνοιξη. Ο στενόμακρος σπάδικας, πάνω στον οποίο βγαίνουν τα άνθη, είναι πορφυρός. Η σπάθη (φυλλόμρφη κατασκευή που προστατεύει τον σπάδικα και τα άνθη) είναι ίση με τον σπάδικα και μυτερή.
Βιότοπος: θαμνότοποι, πετρώδεις θέσεις, δάση κωνοφόρων, σε υψόμετρα 0 - 1.800 μέτρων.
Άνθη: πολύ μικρά κατά μήκος του σπάδικα.
Άνθιση: από τον Οκτώβριο.
Εξάπλωση στην Αττική: Πάρνηθα, Φιλοπάππου, Γεράνεια, Πατέρας, Κιθαιρώνας

Ετυμολογία:
Biarum > bis δις + Arum άρον (Διοσκουρίδης) = Δίαρο
tenuifolium > tenuis λεπτό + folium φύλλο = λεπτόφυλλο
abbreviatum > abbrevio, abbreviare συντομεύω = με την έννοια του στενού, του στενόμακρου.

Γύρος της Πάρνηθας με φθινοπωρινά λουλούδια

Γύρος της Πάρνηθας
26/09/2010
οργάνωση: ΕΟΣ Αχαρνών

Colchicum bivonae

Sternbergia lutea

Πανηγύρι στο ρέμα της Χελιδονούς το 1906

Οι ορχιδέες του Υμηττού το 1924

από πεζοπορικό κείμενο 19/04/1924

ΚΟΡΥΦΟΓΡΑΜΜΗ ΥΜΗΤΤΟΥ


« Μετά του Θεοδώρου κάμνομε μοναδική διαδρομήν εις τον Υμηττόν. Ανεξαρτήτως της τοπογραφικής μου ερεύνης αξιζει αυτάς τας ημέρας του Απριλίου διαδρομή δωδεκάωρος μόνον δια τον πλούτον των ορχεοειδών αγριολούλουδων του όρους. Όλων των χρωμάτων και των λεπτών δαντελλωτών διαμορφώσεων θάλλουν τα άνθη της οικογενείας ταύτης. Ποία να πρωτοαναφέρει κανείς. Τα διαφορόχρωμα φουστανάκια εις τους υψηλούς των μίσχους ή τα χαμηλά εκείνα αβρότατα ωχρόλευκα με την μορφήν μελίσσης. Κανέν όρος της Αττικής δεν έχει την ποικιλίαν των ορχεοειδών όσον ο Υμηττός. Μονάχα οι πρωτοβουλίαν ορειβασίας έχοντες δύνανται να απολαύσουν τον πραγματικόν Υμηττόν...»


Οι ορχιδέες του Υμηττού με την ποικιλία, τον αριθμό και την πυκνότητά τους είχαν εντοπιστεί από αρκετά παλιά, όπως δείχνει και το κείμενο που αναδημοσιεύω. Ειδικά η πυκνότητα της φύτρωσής τους είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη. Δεν μένει παρά να απολαύσουν τις ορχιδέες του Υμηττού και οι σημερινοί επισκέπτες του.

Σκαραμαγκάς 1933

(c) ΕΛΙΑ

Salvia pomifera subsp. calycina

Υμηττός 24/05/2010

Η Salvia pomifera subsp. calycina (Sm.) Hayek 1829, είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου, με εξάπλωση σε Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Εύβοια, Πελοπόννησο, Κυκλάδες, Εύβοια και Ανατολικό Αιγαίο.
Φυλλοβόλος θάμνος, ύψους 1 μέτρου, με όρθιους βλαστούς.
Φύλλα απλά, επιμήκη, γκριζοπράσινα, κάπως τραχιά.
Βιότοπος: πετρώδεις και βραχώδεις τοποθεσίες, σε υψόμετρα 0 - 400 (-800) μ.
Άνθη μεγάλου μεγέθους, στο κατω τμήμα υπόλευκα και στο πάνω τμήμα μπλε-γαλάζια.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.
Το αρχικό όνομα Salvia calycina δόθηκε σε φυτά από τον Υμηττό το 1806.

Ετυμολογία:
Salvia > sálvo θεραπεύω, διασώζω - όνομα που χρησιμοποιεί ο Πλίνιος γαι το φασκομηλο Salvia officinalis για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
pómifer, era, erum > pómum μήλο + φέρω ==> αναφορά στους καρπούς του φυτού = μηλοφόρος.   
calýcinus, a, um > κάλυξ - από τον ευδιάκριτο σαν ποτήρι κάλυκα.