Πάρνηθα 29/05/2011 ΠαλιοχώριΗ Berberis cretica (L. 1753) είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα, εκτός πίνδου, Ιονίου και Κυκλάδων.
Λαϊκά ονόματα στην Κρήτη: γλυγκαθιά, λουτσιά.
Η γλυκαγκαθιά ανήκει σε μια οικογένεια αρκετών αγκαθωτών θάμνων, που έχουν φαρμακευτικές και βαφικές ιδιότητες. Μερικά είδη καλλιεργούνται για καλλωπιστικούς σκοπούς σε κήπους ή για να δημιουργούν φράκτες. Τα περισσότερα κατάγονται από την Κίνα. Στην Ελλάδα αυτοφυή είναι δύο είδη. Η βερβερίς η κοινή φυτρώνει σε ορεινές θέσεις της Βόρειας Πίνδου.
Η βερβερίς η κρητική εξαπλώνεται σε μεγάλο μέρος της Ελλάδας και τα λαϊκά της ονόματα είναι γλυκαγκαθιά, λουτσιά, τρικοκκιά, δράτσινο κι οξαγκαθιά. Φύεται στην ορεινή και υποαλπική ζώνη σε πετρώδη εδάφη, όπου μερικές φορές κυριαρχεί δημιουργώντας κατά την άνθηση πολύ ωραίες εικόνες.
Θάμνος φυλλοβόλος, πολύκλαδος με αγκάθια ευθύγραμμα, τρισχιδή και φύλλα ακέραια μέχρι 2 εκ. μήκος.
Παλαιότερα από τις ρίζες της γλυκαγκαθιάς έφτιαχναν μια φυσική κίτρινη βαφή για μάλλινες, βαμβακερές και μεταξωτές κλωστές.
Ο φλοιός της ρίζας της είναι φαρμακευτικός. Περιέχει αλκαλοειδή (βερβερίνη, βερβαμίνη, οξυακανθίνη, ιατροζίνη, κολουμβαμίνη, παλματίνη, ισοτετρανδίνη, βερβουλσίνη και μαγκνοφλορίνη), τανίνη, ρητίνη,λίπος και άμυλο.
Καρποί μικρές, μαύρες ράγες σαρκώδεις κόκκινες ή μαύρες με υψηλή περιεκτικότητα σε κιτρικό και μηλικό οξύ. Η γεύση τους θυμίζει λεμόνι. Χρησιμοποιούνται για την παρασκευή μαρμελάδας και σιροπιών. Αν κοπούν πριν ωριμάσουν μπορεί να αντικαταστήσουν την κάππαρη.
Άνθη μικρά, κίτρινα σε βότρεις.
Ανθίζει από τον Μάιο.
Ετυμολογία:
Berberis > λατινική απόδοση της σανσικριτικής λέξης varvarata (σκληρότητα, τραχύτητα).
cretica > Κρήτη = κρητική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου